بلیچینگ دندان یکی از روش‌های مؤثر و ماندگار سفید کردن دندان است. در این روش با استفاده از مواد مخصوص بر پایه پراکسید، دندانها سفید و لکه‌گیری میشوند. بلیچینگ دندان را می‌توان در مطب دندانپزشک و یا در منزل انجام داد که انجام آن در مطب سریع‌تر است و تأثیر بیشتری دارد. بلیچینگ دندان بسته به مراقبت‌های شخص و رعایت بهداشت دهان و دندان بین ۱ الی ۳ سال ماندگاری دارد. بسیاری از روش‌های سفید کردن دندان مانند خمیردندان‌های سفید کننده، ژل و قلم‌های سفید کننده تاثیر مطلوبی نداشته یا صرفاً جنبه تبلیغاتی دارند و در مواردی حتی برای دندانها ضرر دارند. بلیچینگ در مقایسه با سایر روش‌ها، هزینه بالاتر اما تأثیر و ماندگاری بسیار بیشتری دارد.
بلیچینگ دندان چیست؟
بلیچینگ دندان یکی از روش‌های موثر جهت از بین بردن لکه‌های ایجاد شده روی دندانها و در نتیجه سفید شدن دندانها است. در بلیچینگ دندان، غلظت مشخصی از ماده‌ای مخصوص حاوی پراکسید هیدروژن یا پراکسید کاربامید مورد استفاده قرار گرفته و لکه‌های موجود بر روی مینای دندان را از بین میبرد.
بلیچینگ دندان به دو روش آفیس بلیچینگ و هوم بلیچینگ انجام میشود.
- آفیس بلیچینگ (In-Office Bleaching): همانطور که از نام این نوع بلیچینگ پیداست؛ پروسه سفید کردن دندانها در مطب و توسط خود دندانپزشک انجام میشود. بلیچینگ در مطب نسبت به هوم بلیچینگ در مدت زمان کوتاه‌تری انجام میشود و بسیار سریع‌تر است.
- هوم بلیچینگ (At-Home Bleaching): پروسه هوم بلیچینگ در خانه اما تحت نظر دندانپزشک و طبق دستورالعمل‌های وی انجام میشود. بلیچینگ در خانه نسبت به بلیچینگ در مطب فرایند طولانی‌تری دارد و حدود ۳ تا ۴ هفته زمان میبرد.
مواد مورد استفاده در بلیچینگ دندان
مواد اصلی مورد استفاده در بلیچینگ دندان پراکسید هیدروژن یا پراکسید کاربامید هستند. پراکسید هیدروژن که عامل سفیدکننده و اکسید‌کننده قوی است با قرار گرفتن بر روی دندانها باعث ایجاد واکنشی میشود که نتیجه آن از بین بردن لکه‌های دندانها است. پراکسید کاربامید ترکیبی از پراکسید هیدروژن و کاربامید است که لکه‌ها را به روش پراکسید هیدروژن اما با سرعت کمتر از بین میبرد. این مواد با غلظت‌های متفاوت مورد استفاده قرار می‌گیرند. آفیس بلیچینگ دارای ۱۵ تا ۴۳ درصد پراکسید و هوم بلیچینگ دارای ۳ تا ۲۰ درصد پراکسید هستند.
بلیچینگ دندان برای چه افرادی مناسب نیست؟
افرادی که لثه‌های حساس یا بیماری‌های مربوط به لثه و پوسیدگی دندان دارند. اگر فرد تحت درمان‌های خاص برای دندان یا لثه است، نباید بلیچینگ خانگی انجام دهد و باید حتما با مشورت پزشک زمان دیگری را برای انجام آن مشخص کند. علاوه بر این، افرادی که شامل یکی از موارد زیر هستند نیز نباید بلیچینگ دندان انجام دهند:
- افرادی که به سن بلوغ نرسیده‌اند
- داشتن ساییدگی شدید دندان و مینای دندان
- داشتن دندان پوسیده و خراب
- زنان باردار و شیرده
- افرادی که مشکلات لثه دارند
آیا بلیچینگ دندان ارزشش را دارد؟
بلیچینگ دندان در مقایسه با سایر روش‌های سفید کردن دندان، از جمله نوار و ژل، خمیردندان، دهانشویه و آدامس‌های سفید کننده دندان بسیار سریع‌تر، موثرتر و ایمن‌تر است. روش‌های دیگر در بسیاری از موارد نتایج دلخواهی ارائه نمی‌دهند. همچنین استفاده از این محصولات در طولانی مدت ممکن است تاثیر چندان زیادی بر تغییر رنگ دندانها و از بین بردن لکه‌ها نداشته باشد.
بلیچینگ دندان حداقل میزان آسیب به دندان را دارد و روشی کم تهاجم به شمار می‌آید. این روش تعداد جلسات زیادی نیاز ندارد و بعد از یک الی دو جلسه دندان‌های شما ۲ تا ۳ درجه روشن‌تر میشوند. ماندگاری بلیچینگ در کمترین حالت ۳ سال است و در صورتی که مراقبت‌های بعد از بلیچینگ را به درستی انجام دهید ماندگاری آن بیشتر خواهد بود. در برخی موارد بعد از انجام بلیچینگ حساسیت و درد در لثه و دندان ایجاد میشود که با استفاده از خمیردندان‌های ضد حساسیت به تدریج کاهش یافته و از بین میرود. در نتیجه بلیچینگ نسبت به سایر روش‌های سفید کردن دندان ارزشش را دارد.
اقدامات قبل از بلیچینگ دندان
قبل از انجام بلیچینگ دندان باید از سلامت دهان و دندان خود اطمینان حاصل نمایید. حداقل یک ماه قبل از بلیچینگ جرم گیری کرده باشید تا مواد سفیدکننده به مینای دندان شما نفوذ کند. هر گونه پوسیدگی و خرابی دندانها قبل از بلیچینگ باید درمان شود. در مواردی که دندان نیاز به عصب کشی دارد باید مراحل پر کردن یا روکش دندان عصب کشی شده تا انتها طی شود و سپس بلیچینگ انجام شود. همچنین برطرف کردن التهاب لثه و آفت دهان ضروری است. در مواردی که فرد دندان کشیده شده داشته باشد از مواد محافظت کننده برای آن بخش از لثه استفاده میشود تا لثه در تماس با مواد سفید کننده قرار نگیرد.
نحوه انجام بلیچینگ دندان
بلیچینگ دندان به دو شیوه آفیس (در مطب دندانپزشک) و هوم (در خانه) انجام میشود. در هر روش بلیچینگ دندان از پراکسید هیدروژن به عنوان ماده سفید کننده استفاده میشود. البته باید این نکته را در نظر داشت که در هر روش انجام بلیچینگ دندان، غلظت پراکسید هیدروژن یا پراکسید کاربامید مورد استفاده با یکدیگر متفاوت است.
آفیس بلیچینگ
این روش انجام بلیچینگ دندان، طی چند جلسه در کلینیک یا مطب توسط خود دندانپزشک انجام میشود. آفیس بلیچینگ یکی از روش‌های موثر و ایمن برای سفید کردن دندانها است. چرا که در این نوع بلیچینگ، دندانپزشک با استفاده از مواد شیمیایی مخصوص با غلظت بالا به سفید کردن دندانها می‌پردازد.
- هنگام انجام آفیس بلیچینگ نخست دندانپزشک با استفاده از یک ابزار مخصوص دهان فرد را باز می‌کند تا به تمام دندانها تسلط کافی و دسترسی داشته باشد.
- سپس با ژل محافظ لثه، همه سطوح لثه‌ها را می‌پوشاند تا ماده سفید کننده به لثه‌ها برخورد نکند و به آنها آسیب نرساند.
- بعد از آن، دندانپزشک به مدت ۱۵ تا ۳۰ دقیقه روی دندانها یک محلول اسیدی با نام «اچ» و هیدروژن پراکسید غلیظ قرار می‌دهد.
- در همین حین، برای افزایش تاثیر مواد سفید کننده، دندانها در معرض لیزر قرار می‌گیرند. زیرا بلیچینگ دندان با لیزر سبب فعال شدن مواد شیمیایی و سفیدی بیشتر دندانها میشود.
- این پروسه ممکن است چند مرتبه دیگر تکرار شود تا فرد به نتیجه مطلوب برسد.
هوم بلیچینگ
همانطور که از نام این روش می‌توان حدس زد؛ پروسه هوم بلیچینگ در منزل و توسط خود فرد و در عین حال تحت نظر دندانپزشک صورت می‌گیرد. این نوع بلیچینگ در مقایسه با آفیس بلیچینگ پروسه طولانی‌تری دارد و تقریبا ۳ الی ۴ هفته زمان میبرد. روش انجام هوم بلیچینگ به این صورت است:
- ابتدا دندانپزشک از دندان‌های فرد یک قالب تهیه می‌کند. قالب به لابراتوار فرستاده میشود و براساس آن، یک قالب پلاستیکی با نام «تری یا Tray» برای فرد ساخته میشود.
- در مرحله بعد، دندانپزشک قالب، ژل سفید کننده و نحوه استفاده از آنها را در اختیار فرد قرار می‌دهد.
- فرد قبل از انجام هوم بلیچینگ باید مسواک زده و نخ دندان بکشد. سپس بیمار باید یک قطره از ژل سفید کننده یعنی پراکسید کاربامید را درون هر فضای خالی قالب بریزد و آن را روی دندانها قرار دهد.
- مدت زمان لازم برای قرار دادن قالب روی دندان با توجه به شرایط دندانها و نظر دندانپزشک بین ۲ تا ۶ ساعت در روز متفاوت است.
- در آخر نیز پس از برداشتن قالب برای پاک شدن محلول، باید با مسواک دندانها را شستشو داد.
بلیچینگ دندان‌های زنده و غیر زنده
کاربرد بلیچینگ دندان زنده (Vital bleaching) زمانی است که دندان‌های «زنده یا دارای عصب» به دلیل بالا رفتن سن، مصرف غذا یا دخانیات دچار لکه و تیره شده باشند. علاوه بر این، بلیچینگ دندان زنده برای بعد از ارتودنسی دندانها بسیار متداول شده است.
در مقابل بلیچینگ دندان‌های غیر زنده (Non-vital bleaching) وجود دارد که برای دندان‌هایی که به دلیل درمان ریشه دچار تغییر رنگ شده‌اند؛ مورد استفاده قرار می‌گیرد. بلیچینگ دندان غیر زنده سبب روشن شدن شکل دندان از داخل به بیرون میشود. به این صورت که نخست دندانپزشک لثه و سطح داخلی دهان را به ژل محافظتی آغشته می‌کند تا مواد سفید کننده به این مناطق برخورد نکند. سپس به مدت ۶۰ دقیقه ماده سفید کننده حاوی پراکسید هیدروژن بسیار غلیظ را روی دندانها می‌گذارد.
مراقبت‌های بعد از بلیچینگ دندان
جهت دستیابی به نتایج بهتر و افزایش ماندگاری بلیچینگ دندان لازم است برخی از نکات مراقبتی رعایت شود که مهم‌ترین آنها عبارتند از:
- شستشوی دهان و لثه: بعد از بلیچینگ دندان، حداقل روزی ۲ مرتبه دهان و لثه را با آب گرم شستشو و کمی ماساژ دهید تا علاوه بر تمیز شدن، التهاب لثه نیز کاهش یابد.
- مسواک زدن منظم: به طور منظم دندانها را با خمیردندان‌های ضدحساسیت مسواک بزنید.
- عدم استعمال دخانیات: تحت هیچ شرایطی پس از بلیچینگ دندان از دخانیات استفاده نکنید. زیرا استعمال دخانیات ماندگاری بلیچینگ دندان را بشدت کاهش می‌دهد.
- رعایت رژیم غذایی: بهتر است تا یک روز پس از انجام بلیچینگ از مصرف مواد غذایی رنگی اجتناب کنید. برای نوشیدن قهوه، چای و نوشابه بهتر است از نی استفاده کنید. غذاهای بسیار سرد یا گرم مصرف نکنید.
چه غذاهایی را نمی‌توان بعد از بلیچینگ دندان مصرف کرد؟
برای ماندگاری بلیچینگ دندان و اثربخشی بیشتر آن، فرد باید برخی اقدامات را انجام داده و از خوردن برخی غذاها خودداری کند. غذاهایی که نباید پس از بلیچینگ دندان مصرف کرد عبارتند از:
- عدم مصرف مواد غذایی رنگی مانند انواع شکلات و سس.
- عدم نوشیدن چای، قهوه و نوشابه به دلیل ایجاد لکه روی دندان.
- عدم مصرف میوه‌های رنگی مثل انار، گیلاس و آلبالو تا یک روز پس از بلیچینگ دندان.
- پرهیز از مصرف خوراکی‌های اسیدی مانند لیموترش، خیارشور و ترشی.
هزینه بلیچینگ دندان
هزینه بلیچینگ دندان به روش، کیفیت مواد و تعداد فک بستگی دارد. در حقیقت، بلیچینگ دندان نسبتا هزینه بردار است اما ماندگاری بالایی دارد. تعرفه جرم‌گیری، پر کردن، عصب کشی و بلیچینگ دندان در کلینیک دکتر صدق در سال ۱۴۰۳ به صورت زیر است:
| خدمات | تعرفه (تومان) |
|---|---|
| هزینه ویزیت |
رایگان |
|
آفیس بلیچینگ هر فک |
۳۰۰۰۰۰۰ |
| هوم بلیچینگ هر فک |
۸,۰۰۰,۰۰۰ |
|
جرم‌گیری و بروساژ هر دو فک |
۳,۰۰۰,۰۰۰ |
| جرم‌گیری لثه |
۲۰۰۰۰۰۰ |
اگر به دنبال انجام بلیچینگ دندان توسط دندانپزشکی خبره و با استفاده از باکیفیت‌ترین مواد هستید؛ می‌توانید با یکی از شماره‌های ۲۶۱۵۱۰۲۷-۰۲۱، ۲۶۱۱۶۳۳۸-۰۲۱ یا ۰۹۱۲۱۲۳۰۰۶۸ تماس حاصل نمایید.
سوالات متداول
تفاوت بلیچینگ و جرم‌گیری دندان چیست؟
بلیچینگ دندانها را به صورت عمقی سفید می‌کند اما جرم گیری تنها جرم‌ها، لایه‌های میکروب و رنگدانه‌های سطحی دندان را از بین میبرد.
آیا نتیجۀ بلیچینگ دائمی است؟
خیر، اما دندانها در صورت رعایت بهداشت یک تا سه سال سفید خواهند ماند.
بلیچینگ دندان چند جلسه طول میکشد؟
آفیس بلیچینگ طی دو الی سه جلسه انجام میشود که هر جلسه ۴۵ دقیقه تا یک ساعت طول میکشد. این جلسات به صورت متوالی و با فاصله یک هفته تکرار میشوند. این در حالیست که هوم بلیچینگ بین ۳ تا ۴ هفته زمان میبرد.
بلیچینگ دندان چند جلسه طول میکشد؟
آفیس بلیچینگ طی دو الی سه جلسه انجام میشود که هر جلسه ۴۵ دقیقه تا یک ساعت طول میکشد. این جلسات به صورت متوالی و با فاصله یک هفته تکرار میشوند. این در حالیست که هوم بلیچینگ بین ۳ تا ۴ هفته زمان میبرد.
آیا بلیچینگ به دندان آسیب میزند؟
در صورتی که بلیچینگ طبق اصول و به درستی انجام شود، هیچگونه آسیبی به دندانها وارد نمی‌کند.
آیا بلیچینگ به لثه آسیب میزند؟
ممکن است لثه‌ها کمی تحریک شوند، اما آسیب دائمی و جدی نمی‌بینند. درد و حساسیت لثه‌ها ظرف یک تا دو هفته کاملاً از بین میرود.
آیا بلیچینگ دندان درد دارد؟
بلیچینگ دندان درد ندارد اما در برخی افراد ممکن است حساسیت‌های موقتی ایجاد کند که با رعایت نکات بهداشتی و انجام توصیه‌های دندانپزشک رفع میشود.
بلیچینگ نیاز به بی‌حسی دارد؟
خیر، بلیچینگ بدون درد است و نیازی به بی‌حسی ندارد.
هر چند وقت یک‌بار می‌توان بلیچینگ را انجام داد؟
برای جلوگیری از آسیب دیدن مینای دندانها لازم است که بین دفعات بلیچینگ حداقل یک سال فاصله باشد.
بلیچینگ بهتر است یا لمینت؟
اگر فقط می‌خواهید دندانها را سفید و براق کنید، بلیچینگ گزینۀ بهتری است، چون بدون تراش دادن دندان انجام میشود. اما اگر علاوه بر سفید کردن دندان می‌خواهید نقص‌هایی مانند نامرتبی و بدشکلی دندانها را نیز برطرف کنید، لمینت بهتر است و نتیجۀ آن نیز ماندگارتر است.
بلیچینگ دندانها را چند درجه سفیدتر می‌کند؟
با بلیچینگ تخصصی که در مطب انجام میشود، می‌توان دندانها را به مقدار قابل توجهی سفیدتر کرد. اگر دندانها قبل از بلیچینگ کاملاً زرد هم باشند، پس از انجام، دندانها کاملاً سفید خواهند شد.
بلیچینگ تمام لکه‌های دندان را از بین میبرد؟
بلیچینگ اکثر لکه‌های روی سطح دندان را پاک می‌کند، اما نمی‌تواند لکه‌های داخلی را از بین ببرد. برای پوشاندن لکه‌های داخلی می‌توانید از لمینت، کامپوزیت باندینگ یا روکش استفاده کنید.
ممکن است بلیچینگ تمام دندانها را یک‌دست سفید نکند؟
بله، خصوصاً اگر دندانها به جرم‌گیری نیز نیاز داشته باشند مقدای پلاک روی دندان باقی می‌ماند که می‌تواند دندانها را لکه‌دار یا کمی زرد نشان دهد. در صورت نیاز بهتر است قبل از بلیچینگ، جرم‌گیری انجام شود.
از چه سنی می‌توان بلیچینگ دندان انجام داد؟
انجام بلیچینگ از سن بلوغ یعنی حدود ۱۷ سالگی به بعد مانعی ندارد. زیرا عصب دندان افرادی که هنوز به سن بلوغ نرسیده‌اند بسیار حساس است.
آیا بعد از انجام بلیچینگ دندانها حساس میشوند؟
بله، تا ۲۴ ساعت بعد از انجام بلیچینگ، دندانها به سرما و گرما حساس هستند. بعد از گذشت ۲۴ ساعت این حساسیت از بین میرود.
بلیچینگ در دوران بارداری قابل انجام است؟
خیر، توصیه میشود در دوران بارداری بلیچینگ انجام ندهید. (منبع )
با دندان پوسیده می‌توان بلیچینگ انجام داد؟
این مورد بستگی به میزان پوسیدگی و همچنین محل دندان پوسیده دارد و باید ابتدا توسط دندانپزشک معاینه شود.
آیا بلیچینگ به مینای دندان آسیب می‌رساند؟
خیر، در بلیچینگ هیچگونه تراشی روی دندانها صورت نمی‌گیرد در نتیجه آسیبی به مینای دندان وارد نخواهد شد.
چه مدت بعد از ارتودنسی می‌توان بلیچینگ دندان انجام داد؟
متخصصان ارتودنسی پیشنهاد می‌کنند که بعد از گذشت ۳ ماه از ارتودنسی، بلیچینگ دندان انجام شود. این فاصله زمانی به دلیل حساسیت و ضعیف بودن دندانها است.
آیا دندان پر شده را می‌توان بلیچینگ کرد؟
بله، بلیچینگ دندان‌های پر شده هیچ مشکلی ندارد.
آیا نور دستگاه بلیچینگ مضر است؟
هر نوری که به صورت مستقیم با چشم برخورد کند؛ مضر است. در زمان انجام بلیچینگ نیز نور متمرکز شده روی دندان‌هاست اما استفاده از عینک‌های مخصوص الزامی است تا آسیبی به چشم فرد وارد نشود.
شکل دندانها بعد از بلیچینگ به چه صورت است؟
شکل و ساختار دندانها پس از انجام بلیچینگ هیچ تغییری نمی‌کند و تنها رنگ آنها سفیدتر میشود.
آیا می‌توان دندان عصب کشی شده را بلیچینگ کرد؟
بله. پس از عصب کشی می‌توان دندان را بلیچینگ کرد.
آیا پس از بلیچینگ می‌توان دندان را لمینت، روکش یا کامپوزیت کرد؟
بله بعد از انجام بلیچینگ می‌توانید دندان‌های خود را لمینت، کامپوزیت یا روکش کنید.
بعد از بلیچینگ دندان استفاده از چه نوع مسواک و خمیردندانی مناسب است؟
پس از بلیچینگ دندان باید از خمیردندان‌های ضد حساسیت و خمیردندان‌هایی که رنگی نیستند؛ استفاده کرد. همچنین بهتر است از مسواک‌های نرم با سری کوچک استفاده شود.
آیا هوم بلیچینگ به اندازۀ آفیس بلیچینگ مؤثر است؟
خیر، بلیچینگ در مطب روش بسیار سریع‌تر و مؤثرتری برای سفید کردن دندانها است. برای نتیجه گرفتن از هوم بلیچینگ باید پشتکار زیادی داشته باشید و سه تا چهار هفته از مواد سفیدکننده استفاده کنید. در نهایت نیز دندانها به اندازۀ بلیچینگ در مطب سفید نمی‌شوند.
آیا می‌توانم بلیچینگ دندانها را در خانه با پراکسید هیدروژن انجام دهم؟
هر چند پراکسید هیدروژن باکتری‌های مضر را از بین میبرد و پلاک را تجزیه می‌کند، اما غلظت بالای آن آسیب شدیدی را به دندانها و لثه‌ها وارد می‌کند. بنابراین استفادۀ خانگی از پراکسید هیدروژن توصیه نمی‌شود.
آیا به‌جای بلیچینگ می‌توانم دندانها را با پوست موز سفید کنم؟
برخی معتقد هستند که سطح داخلی پوست موز سرشار از پتاسیم و منزیم است و اگر روزی دو دقیقه پوست موز را به دندانها بمالید، دندانها در اثر جذب مواد معدنی سفید میشوند. اما هیچگونه شواهد علمی برای تأیید این ادعا وجود ندارد.
آیا می‌توان به‌جای بلیچینگ از زردچوبه برای سفید کردن دندانها استفاده کرد؟
هیچگونه شواهد علمی برای تأیید اثر سفیدکنندگی زردچوبه وجود ندارد.
با توت‌فرنگی یا پوست پرتقال می‌توانم بلیچینگ دندانها را در خانه انجام دهم؟
مفید بودن پوست پرتقال یا توت‌فرنگی برای سفید کردن دندانها در هیچ پژوهشی اثبات نشده است. به‌علاوه چون این مواد اسیدی هستند، ممکن است به‌جای سفید کردن دندانها به آنها آسیب بزنند.
آیا بیمه هزینۀ بلیچینگ را پرداخت می‌کند؟
بیمه‌های دولتی هزینۀ بلیچینگ را به عنوان یک درمان زیبایی پرداخت نمی‌کنند. برای مطلع شدن از تحت پوشش بودن بلیچینگ در طرح بیمۀ تکمیلی با نمایندۀ شرکت بیمه‌گر خود تماس بگیرید.
