پر کردن دندان: انواع مواد پرکننده و مزایا و معایب آ‌ن‌ها+هزینه

پر کردن دندان یکی از درمان‌های روتین دندانپزشکی است که برای درمان دندان پوسیده و کمک به نگهداری بخش سالم دندان انجام می‌شود. برای این منظور، دندانپزشک بافت پوسیده دندان را برمی‌دارد و سپس حفره  ایجاد شده را با مواد پرکننده دندان پر می‌کند. برای پر کردن دندان‌ها از مواد مختلفی مانند پرکننده‌ی نقره‌ (آمالگام) یا پرکننده‌های همرنگ دندان مانند کامپوزیت استفاده می‌شود. اگر پوسیدگی دندان درمان نشود، می‌تواند باعث درد، عفونت و حتی از دست دادن دندان شود. هزینه پرکردن دندان در کلینیک دکتر صدق در سال ۱۴۰۳ با توجه به عمق پوسیدگی و مواد مورد استفاده برای پر کردن، از دو تا سه میلیون و پانصد هزار تومان متغیر است.

پر کردن دندان چیست؟

پرکردن دندان یک درمان دندانپزشکی است و زمانی استفاده می‌شود که بخشی از دندان به دلیل پوسیدگی، ترک یا شکستگی آسیب دیده باشد. در این روش بخش پوسیده دندان برداشته شده و حفره ناشی از پوسیدگی با مواد پرکننده دندان پر می‌شود تا ساختار باقی‌مانده دندان، سالم بماند.

باکتری‌های عامل پوسیدگی همواره در پلاک دندان وجود دارند و زمانی که غذا بین دندان‌ها باقی می‌ماند، قند موجود در آن‌ها را مصرف کرده و اسید آلی تولید می‌کنند. همین اسید باعث از بین رفتن مواد معدنی دندان شده و پوسیدگی دندان آغاز می‌شود. اگر مواد معدنی بیش‌تر از حد قابل بازیابی از بین برود، مینای دندان ضعیف و در نهایت تجزیه شده و باعث ایجاد حفره کوچکی می‌شود. با پیشرفت پوسیدگی و شدید شدن آن، حفره بزرگ‌تر می‌شود و می‌تواند باعث ایجاد درد، عفونت یا حتی تخریب کل دندان شود. بنابراین بهتر است پوسیدگی دندان در همان مراحل اولیه درمان و ترمیم شود.

پر کردن دندان با توجه به عمق پوسیدگی به چهار دسته تقسیم بندی می‌شود که شامل ترمیم یک سطحی، ترمیم دو سطحی، ترمیم سه سطحی و بیلدآپ است. ترمیم یک سطحی زمانی استفاده می‌شود که دندان به مقدار کمی پوسیده شده باشد اما در ترمیم سه سطحی، بیشترین میزان پوسیدگی وجود دارد و بخش زیادی از دندان باید تخلیه شود. همچنین زمانی که مقدار زیادی از تاج دندان بر اثر پوسیدگی، شکستگی یا طی درمان ریشه و عصب کشی از بین رفته باشد، از روش بیلدآپ برای بازسازی تاج دندان و حفظ دندان باقی‌مانده استفاده می‌شود.

چگونه بفهمم که به پر کردن نیاز دارم؟

نشانه‌ی رایج پوسیدگی دندان لکه‌های سیاه یا قهوه‌ای روی دندان است. پوسیدگی دندان معمولاً تا زمانی که به مرحله متوسط تا شدید نرسیده باشد، قابل تشخیص توسط خود شخص نیست. به همین دلیل مراجعه منظم شش ماهه به دندانپزشک بسیار مهم است زیرا دندانپزشک می‌تواند پوسیدگی دندان را زمانی که هنوز در مراحل اولیه است، تشخیص داده و سریع درمان کند. گاهی اوقات پوسیدگی دندان می‌تواند کاملاً بدون علامت باشد، اما گاهی نیز علائم زیر را دارد که باید در صورت مشاهده آن‌ها، به دندانپزشک مراجعه کنید:

• مشاهده لکه‌های سیاه و قهوه‌ای روی دندان
• احساس درد یا حساسیت دندان هنگام گاز گرفتن یا خوردن برخی غذاها
• حساسیت به دما
• احساس سطوح ناهموار روی دندان
• گیر کردن نخ دندان بین دندان‌ها
• گیر کردن غذا در دندان
• تیر کشیدن یک دندان خاص

انواع مواد پرکننده دندان

هنگامی که نیاز به پر کردن دندان دارید، دندانپزشک می‌تواند از مواد مختلفی برای ترمیم دندان استفاده کند. هر ماده پرکننده دندان دارای مزایا و معایبی است و عوامل مختلفی مانند محل دندان در دهان، نحوه قرارگیری و چفت شدن دندان‌های دو فک روی همدیگر (بایت) و اندازه حفره می‌توانند بر انتخاب آن تأثیر بگذارند. بنابراین دندانپزشک پس از بررسی شرایط و صحبت درباره خواسته‌های شما، در مورد گزینه‌های پر کردن دندان و اینکه چه نوعی برای شما مناسب‌تر است، تصمیم می‌گیرد. موادی که می‌توانند برای پرکردن دندان مورد استفاده قرار بگیرند عبارتند از:

مراحل پر کردن دندان

پر کردن دندان معمولاً با بی‌حسی موضعی، داخل مطب و روی یونیت دندانپزشکی انجام می‌شود. اما کودکان، برخی از معلولین، افراد دارای مشکلات ذهنی و کسانی که اضطراب شدید و ترس از دندانپزشکی دارند، ممکن است به آرامبخش یا حتی بیهوشی عمومی نیاز داشته باشند. اگر فردی به هر دلیل نیاز به بیهوشی عمومی داشته باشد، دندانپزشک از قبل به او اطلاع می‌دهد. با توجه به محل پر کردن و مواد مورد استفاده، مراحل پر کردن دندان ممکن است متفاوت باشد، اما مراحل کلی عبارتند از:

• تزریق بی‌حسی: ابتدا دندانپزشک ناحیه اطراف دندان را که قرار است روی آن کار شود با تزریق بی‌حسی موضعی، بی‌حس می‌کند.
• برداشتن پوسیدگی: ناحیه پوسیده شده به دقت توسط مته و ابزار دندانپزشکی دیگر برداشته و حذف می‌شود.
• آماده‌سازی حفره: دندانپزشک حفره ایجاد شده را بررسی می‌کند تا مطمئن شود که تمام پوسیدگی‌ها برداشته شده باشد. همچنین حفره را برای گذاشتن مواد پرکننده به خوبی تمیز و آماده می‌کند.
• سفارش ماده پرکننده: این مرحله فقط در ترمیم غیرمستقیم وجود دارد. در این مرحله از دندان قالب گیری شده و به آزمایشگاه دندانپزشکی فرستاده می شود تا مواد ترمیم متناسب با قالب ساخته شوند.
• اعمال ماده پرکننده: ماده پرکننده مورد نظر در حفره گذاشته می‌شود. اگر از کامپوزیت یا آینومرها برای پرکردن استفاده شود، مواد لایه لایه قرار داده شده و بعد از گذاشتن هر لایه، با نور آبی سفت می‌شوند.
• شکل‌دهی مواد: پس از قراردادن مواد یا لایه‌گذاری، دندانپزشک قسمت پرشده را برای رسیدن به نتیجه دلخواه شکل داده و مواد اضافی را می‌تراشد.
• پولیش: پس از اتمام کار، دندان پولیش می‌شود و تیز بودن لبه و ارتفاع آن نسبت به سایر دندان‌ها با استفاده از کاربن سنجیده شده و در صورت وجود مشکل، رفع می‌شود.

روش‌های پرکردن دندان

پرکردن دندان بر اساس روش انجام، به دو دسته ترمیم مستقیم و ترمیم غیرمستقیم تقسیم می‌شود.

ترمیم مستقیم

ترمیم مستقیم همان پرکردن معمولی دندان است که در یک جلسه انجام می‌شود، به این صورت که در یک جلسه پوسیدگی دندان برداشته شده و مواد پرکننده دندان در حفره آن دندان قرار می‌گیرد. این مواد شامل آمالگام، کامپوزیت، گلاس آینومر و رزین آینومر هستند. دندانپزشک دندان را آماده می‌کند، مواد پرکننده را قرار می‌دهد و در یک جلسه تمام مراحل آن انجام می‌شود.

روش بیلدآپ (build up) نیز به عنوان یک روش ترمیم مستقیم در نظر گرفته می‌شود. زمانی که دندان بعد از درمان ریشه، به اندازه‌ای بافت سالم دارد که بتوان مواد ترمیمی دندان را به آن متصل کرد، از روش بیلدآپ استفاده می‌شود. با این روش دندانپزشک با استفاده از مواد پرکننده دندان مانند آمالگام و کامپوزیت، دندان را بازسازی کرده و طول عمر آن را افزایش می‌دهد. در روش بیلدآپ دندان، برخلاف روکش، نیازی به تراشیدن بخش سالم دندان وجود ندارد.

ترمیم غیرمستقیم

پرکردن غیرمستقیم، مشابه ترمیم مستقیم است با این تفاوت که مواد پرکردنی در لابراتوار دندانپزشکی ساخته می‌شوند، بنابراین این نوع ترمیم نیاز به دو ویزیت دندانپزشکی دارد. پرکردن غیرمستقیم برای ترمیم دندان پرشده قدیمی یا زمانی استفاده می‌شود که شما ساختار دندانی کافی برای حمایت از پر کردن دندان را ندارید، اما دندان شما آنقدر آسیب ندیده است که نیاز به روکش داشته باشد. مواد مورد استفاده در ترمیم غیرمستقیم شامل طلا، سرامیک یا کامپوزیت و آلیاژ کبالت-کروم است.

در جلسه اول، پوسیدگی یا پرشدگی قدیمی دندان برداشته شده و یک قالب از دندان در حال ترمیم و دندان‌های اطراف آن گرفته می‌شود. قالب به آزمایشگاه دندانپزشکی فرستاده شده و یک پانسمان موقت برای محافظت از دندان تا جلسه دوم قرار داده می‌شود. در ویزیت دوم، پانسمان موقت برداشته می‌شود و دندانپزشک ماده‌ی ترمیم ساخته شده را در جای خود قرار داده و آن را بررسی می‌کند. اگر مواد ترمیم با حفره مطابقت قابل قبولی داشته باشد، برای همیشه در جای خود چسبانده می‌شود. ترمیم غیرمستقیم دو نوع دارد:

• اینله: از اینلی یا اینله برای ترمیم سطح مرکزی دندان یعنی لبه‌ها و شیارهای روی دندان استفاده می‌شود.
• آنله: از آنلی یا آنله نیز برای ترمیم طرفین دندان‌ها استفاده می‌شود.

مراقبت‌های لازم بعد از پر کردن دندان

مراقبت از دندان پرشده کار پیچیده‌ای نیست و مشابه مراقبت از باقی دندان‌هاست، زیرا این دندان نیز به اندازه دندان‌های دیگر احتمال پوسیدگی دارد. سه اصل مهم در مراقبت از دندان پرشده عبارت است از:

• بهداشت دهان و دندان را رعایت کنید. برای حفظ دندان پرشده، باید بهداشت دهان و دندان را رعایت کنید. با مسواک نرم (soft) روزی دو بار با خمیر دندان حاوی فلوراید مسواک بزنید، به طور منظم نخ دندان بکشید و از دهانشویه آنتی باکتریال استفاده کنید.
• به طور منظم برای معاینه به دندانپزشک مراجعه کنید. هر شش ماه یک‌بار برای چکاب به دندانپزشک مراجعه کنید تا وضعیت دندان‌های سالم و پرشده شما را بررسی کند. اگر دندانپزشک مشکوک به ترک خوردن دندان پرشده یا نشتی آن باشد، قبل از ایجاد پوسیدگی جدید آن را برطرف می‌کند. همچنین اگر دندان شما بسیار حساس است، اگر لبه تیز در دندان تازه پرشده خود احساس کردید، اگر متوجه ترک در قسمت پرشده دندان شدید یا اگر قسمتی از دندان پرشده جدا شد، سریع با دندانپزشک خود تماس بگیرید.
• رژیم غذایی سالم داشته باشید. از آنجایی که رژیم غذایی و تغذیه بر سلامت دهان و دندان تأثیر بسیاری می‌گذارد، داشتن یک رژیم غذایی سالم و محدود کردن مصرف غذاها و نوشیدنی‌های شیرین تاثیر بسزایی بر کاهش خطر پوسیدگی دندان دارد.

مشکلات پس از پر کردن دندان

پر کردن دندان یک کار روتین دندانپزشکی است و کمتر کسی هست که حداقل یک‌بار آن را تجربه نکرده باشد. این روش ترمیم دندان بی‌خطر است و عوارض و مشکلات خاصی را به دنبال ندارد و در صورت رعایت بهداشت دهان و دندان و توصیه‌های دندانپزشک، باعث حفظ دندان طبیعی شما می‌شود. با این حال برخی از مشکلات وجود دارد که ممکن است بعد از پر کردن دندان آن‌ها را تجربه کنید. البته این مشکلات نگران کننده نیست و قابل حل شدن است. این مشکلات شامل موارد زیر است.

هزینه پر کردن دندان

هزینه پر کردن دندان به عوامل مختلفی بستگی دارد. برای مثال پر کردن با کامپوزیت گران‌تر از آمالگام است زیرا به فرآیند پیچیده‌تر، مواد گران‌تر و تجهیزات اضافی نیاز دارد. عواملی که باعث تعیین قیمت پرکردن دندان می‌شود شامل موارد زیر است:

• تخصص دندانپزشک
• شهر محل زندگی و محل کلینیک دندانپزشکی
• نوع دندان (شیری یا دائمی)
• نوع ماده پرکننده
• میزان پوسیدگی یا آسیب دندان
• حجم مورد نیاز برای پرکردن دندان
• موقعیت دندان (دندان جلو یا آسیا)
• پوشش بیمه پایه و بیمه تکمیلی

بر این اساس هزینه پرکردن دندان در کلینیک دکتر محسن صدق در سال ۱۴۰۳ به شرح زیر می‌باشد: (قیمت ها به تومان است)

در صورتی که یکی از علائم پوسیدگی دندان را دارید یا می‌خواهید از سلامت دندان‌های خود مطمئن شوید، می‌توانید برای معاینه و مشاوره به کلینیک دکتر صدق مراجعه کنید تا دندان‌های شما به دقت معاینه شده و در صورت نیاز، روش درمانی مناسب با توجه به شرایط خود را دریافت کنید. برای تماس با ما و دریافت مشاوره رایگان یا نوبت‌دهی می‌توانید با شماره‌های ۰۲۱۲۶۱۵۱۰۲۷ و ۰۲۱۲۶۱۱۶۳۳۸ تماس حاصل کنید.

سوالات متداول

چگونه می‌توانم بفهمم که مواد پرکننده دندان من افتاده است؟

بعد از گاز گرفتن غذای سفت، جسم کوچک و سختی را در دهان خود احساس می‌کنید. وقتی زبان را روی دندانتان می‌گذارید، ترک یا سوراخی احساس می‌کنید. ممکن است متوجه شوید که غذا در داخل یا اطراف دندان گیر کرده است. احساس ناراحتی، درد یا حساسیت به غذاهای سرد و گرم دارید.

آیا مواد پرکننده دندان نیاز به تعویض دارد؟

تمام دندان‌های پرشده باید در نهایت تعویض شوند زیرا مواد آن‌ها در اثر خوردن، آشامیدن، فشردن و ساییدن دندان‌ها فرسوده می‌شوند. دندان پرشده فرسوده یا آسیب دیده می‌تواند محل ورود باکتری‌ها باشد که منجر به پوسیدگی جدید دندان و احتمالاً از دست دادن دندان می‌شود.

پر کردن دندان در دوران بارداری خطرناک است؟

پر کردن دندان در دوران بارداری بی‌خطر است. بارداری خطر ابتلا به التهاب لثه و پوسیدگی دندان را افزایش می‌دهد بنابراین حفظ قرار ملاقات‌های روتین دندانپزشک در دوران بارداری مهم است.

بهترین زمان برای پر کردن دندان در دوران بارداری چیست؟

سه ماه اول از حساس‌ترین دوران بارداری محسوب می‌شود زیرا در این زمان بیش‌ترین میزان آسیب‌پذیری برای جنین وجود دارد. در سه‌ ماهه سوم نیز نشستن مادر باردار در زمان طولانی روی صندلی دندانپزشکی دشوار است. بنابراین بهترین زمان برای پرکردن دندان در بارداری، سه‌ماهه دوم است.

بعد از پر کردن دندان از چه مسواکی استفاده کنم؟

بعد از پر کردن دندان، بهتر است از مسواک‌هایی با برس نرم استفاده کنید. این مسواک‌ها بهترین گزینه برای افرادی است که دندان‌شان را تازه پر کرده‌اند. همچنین می‌توانید از مسواک‌های برقی استفاده کنید که قدرت پاک‌کنندگی بالاتری دارند. توجه داشته باشید که بعد از پر کردن دندان، باید مراقب باشید که حین مسواک زدن به ناحیه پرشده آسیب نرسانید.

آیا بلافاصله بعد از پر کردن دندان می‌توانم مسواک بزنم؟

بله، شما می‌توانید بلافاصله بعد از پر کردن دندان با یک مسواک نرم دندان خود را مسواک بزنید. مواد پرکننده‌ همرنگ دندان با نور آبی سخت می‌شوند و آمالگام نیز چند دقیقه پس از قرار دادن سفت می‌شود. با این حال، اگر شما هنوز تحت تأثیر بی‌حسی هستید، باید مراقب باشید که محکم مسواک نزنید تا بافت لثه آسیب نبیند.

بعد از پر کردن دندان از چه خمیردندانی استفاده کنم؟

بعد از پر کردن دندان، استفاده از خمیر دندان حاوی فلوراید می‌تواند به افزایش عمر دندان پرشده کمک کند زیرا فلوراید به تقویت مینای دندان کمک می‌کند. از خمیر دندان‌هایی که مواد سفید کننده یا ساینده دارند استفاده نکنید.

می‌توانم بعد از پر کردن دندان از دهانشویه استفاده کنم؟

بله استفاده از دهانشویه آنتی باکتریال و حاوی فلوراید یکی از موارد رعایت بهداشت دهان و دندان است، اما توجه داشته باشید که حداقل ۲۴ ساعت پس از پر کردن دندان از استفاده از دهان‌شویه حاوی الکل خودداری کنید زیرا الکل می‌تواند باعث حساسیت و تحریک در ناحیه درمان شده شود.

آیا آمالگام خطرناک است؟

از آنجایی که آمالگام حاوی جیوه است، نگرانی‌هایی در مورد ایجاد تعدادی از بیماری‌ها از جمله اوتیسم، بیماری آلزایمر و مولتیپل اسکلروزیس توسط آن وجود دارد. انجمن دندانپزشکی آمریکا (ADA)، FDA و بسیاری از آژانس‌های بهداشت عمومی اعلام کرده‌اند که هیچ مدرک علمی و محکمی برای اثبات این ادعا وجود ندارد که پرکردن دندان به مصرف کنندگان آسیب برساند.

پر کردن موقت دندان چیست؟

در شرایط خاص، ممکن است از پر کردن موقت دندان استفاده شود. مثلا زمانی که ترمیم غیرمستقیم در دو جلسه انجام می‌شود و مواد باید در آزمایشگاه آماده شوند. همچنین هنگام پوشاندن حفره دندان بین جلسات درمان ریشه نیز از پر کردن موقت دندان استفاده می‌شود.

آیا می‌توانم بلافاصله بعد از پر کردن دندان غذا بخورم؟

این موضوع به نوع مواد پرکننده دندان بستگی دارد. اگر از آمالگام برای پر کردن دندان شما استفاده شده است، باید چند ساعت از مصرف مواد غذایی اجتناب کنید. به طور معمول توصیه می‌شود تا زمانی که بی‌حسی دندان برطرف نشده، از خوردن غذا و یا مصرف نوشیدنی پرهیز کنید.

پر کردن دندان چقدر طول می‌کشد؟

با توجه به وسعت و عمق پوسیدگی و مواد استفاده شده، پر کردن دندان بین ۱ تا ۲ ساعت زمان می‌برد.

چه چیزی باعث می‌شود که دندان تازه پر شده به سادگی از بین برود؟

افتادن یا شکستن قسمت پرشده جدید دندان احتمالاً نتیجه آماده‌سازی نامناسب حفره، آلودگی حفره قبل از قرار دادن ترمیم یا شکستگی در اثر فشار ناشی از گازگرفتگی یا جویدن است. ترمیم‌های قدیمی معمولاً به دلیل پوسیدگی یا شکستگی دندان باقی‌مانده از بین می‌روند.

پس از پر کردن دندان چه محدودیتی در خوردن غذا وجود دارد؟

برای افزایش طول عمر دندان پرشده باید تغییراتی در رژیم غذایی خود ایجاد کنید. این تغییرات شامل اجتناب از خوردن هر گونه غذای سفت، جویدنی یا چسبنده برای حداقل دو تا سه هفته است. همچنین در صورت بروز هرگونه حساسیت، باید از مصرف غذاها و نوشیدنی‌های سرد و گرم خودداری کنید.

آیا می‌توانم بعد از پر کردن دندان چای و قهوه بنوشم؟

غذاها و نوشیدنی‌های سرد و گرم نیز می‌توانند دهان را تحریک کنند. بنابراین تا زمان بهبودی دهان از نوشیدن قهوه، چای داغ یا نوشیدنی سرد خودداری کنید. در عوض می‌توانید آب با دمای معمولی بنوشید که دهان را تمیز نگه می‌دارد و از تحریک جلوگیری می‌کند.

چند بار می‌توان دندان پر شده را جایگزین کرد؟

هیچ عدد مشخصی برای اینکه چند بار می‌توانید قسمت پرشده دندان را جایگزین کنید وجود ندارد. معمولاً اگر حفره خیلی بزرگ شده باشد، دیگر از روش پر کردن دندان استفاده نمی‌شود. زیرا هنگامی که مواد پرکننده نسبت به دندان طبیعی بیشتر باشد، دندان شما دیگر استحکام کافی را ندارد.

آیا پر کردن دندان درد دارد؟

خیر، زیرا دندانپزشک پیش از شروع پر کردن دندان، اطراف دندان آسیب دیده را با تزریق داروی بی‌حسی، کاملا بی‌حس می‌کند و شما در طول پروسه درمان هیچ دردی را حس نخواهید کرد.

پر کردن دندان با لیزر چیست؟

در روش پر کردن دندان با لیزر، دندان بدون مته و با کمک لیزر تراشیده شده و آلودگی‌ها خارج می‌شوند. سپس دندانپزشک حفره را با مواد پرکننده دندان پر می‌کند. در پر کردن دندان با لیزر نیازی به استفاده از دریل دندانپزشکی و تحمل لرزش و صدای آن نیست و ممکن است بدون نیاز به بی‌حسی، دندان پر شود.