روکش دندان یکی از درمانهای دندانپزشکی است که جایگزین تاج دندان آسیبدیده شده و زیبایی و عملکرد را به آن بازمیگرداند. روکش دندان در سه حالت استفاده میشود. حالت اول زمانی است که تاج بر اثر پوسیدگی یا شکستگی، به حدی آسیب دیده که با روشهای دیگر قابل ترمیم نیست، اما از طرفی ریشه آن سالم است و نیازی به کشیده شدن ندارد. در حالت دوم، روکش دندان به عنوان تکیهگاهی برای بریج دندان و در حالت سوم، به عنوان جایگزین تاج دندان در درمان ایمپلنت مورد استفاده قرار میگیرد. نصب روکش دندان طی دو جلسه انجام میشود که در جلسه اول، آماده سازی دندان و قالبگیری انجام شده و قالب جهت ساخت روکش به لابراتوار ارسال میشود. در جلسه دوم نیز روکش آماده شده، روی دندان چسبانده میشود. روکش دندان پس از نصب ماندگاری بالایی دارد و در صورت مراقبت و رعایت بهداشت، حدود ۱۰ الی ۱۵ سال قابل استفاده است. میانگین هزینه روکش دندان در کلینیک دکتر صدق در سال ۱۴۰۳ بسته به نوع آن، بین ۴ الی ۷ میلیون تومان متغیر است.
روکش دندان چیست؟
روکش دندان یا Dental Crown، نوعی پروتز یا تاج شبیه به دندان طبیعی است که برای پوشاندن دندان آسیب دیده، روی آن چسبانده شده و باعث بهبود ظاهر و استحکام دندان میشود. زمانی از روکش دندان استفاده میشود که دندان بر اثر پوسیدگی یا شکستگی، قسمت زیادی از ساختار خود را از دست داده و با روشهای ترمیمی دیگر مانند پرکردن دندان قابل ترمیم نباشد. در این صورت روکش دندان، جایگزین ساختار از دست رفته دندان میشود و از آن در برابر آسیب یا پوسیدگی بیشتر جلوگیری میکند.
اگر دندان فرد کامل از دست رفته و کشیده شده باشد، باید از بریج دندان یا ایمپلنت برای پر کردن جای خالی دندان خود استفاده کند. در این صورت روکش دندان، هم میتواند به عنوان تکیهگاه بریج دندان استفاده شود و هم در درمان ایمپلنت، بعد از نصب پیج آن، به عنوان جایگزین تاج دندان روی پیچ ایمپلنت قرار بگیرد.
روکش دندان به صورت سفارشی برای هر فرد و طبق قالب دندانهای او ساخته میشود. ظاهر، رنگ و شکل آن نیز کاملا مشابه دندان طبیعی است تا با باقی دندانها هماهنگی لازم را داشته باشد. ضخامت اکثر روکشهای دندان حداقل ۲ میلیمتر است که دندانپزشک با توجه به این ضخامت، در صورت نیاز دندان را تراش میدهد. سپس از دندانها قالب گیری میکند تا لابراتوار دندانپزشکی بر اساس قالب و رنگ انتخابی شما، روکش دندان را بسازد. پس از ساخته شدن نیز روکش به دقت روی دندان چسبانده میشود.
استفاده از روکش دندان محدودیت سنی ندارد و در صورتی که راه دیگری وجود نداشته باشد، با صلاحدید دندانپزشک میتوان در هر سنی از روکش دندان استفاده کرد. اما در صورت امکان، بهتر است برای نصب روکش دندان تا ۱۸ سالگی صبر کنید زیرا قبل از این سن، بدن شما هنوز در حال رشد است. بنابراین ممکن است روکشی که در سنین رشد برای شما ساخته میشود، بعد از رشد کامل فک، دیگر با سایر دندانها تناسب نداشته و نیاز به تعویض داشته باشد. طول عمر روکش دندان نیز در حالت عادی ۱۰ تا ۱۵ سال است که با مراقبتهای بهداشتی میتوان طول عمر آن را بیشتر کرد.
کاربرد روکش دندان
روکش دندان برای برطرف کردن مشکلات مختلف، از جمله مشکلات زیبایی و عملکردی، در دندانپزشکی استفاده میشود و نقش مهمی در درمانهای دندانپزشکی ایفا میکند. کاربردهای روکش دندان عبارتند از:
ترمیم دندان آسیب دیده
روکش دندان معمولا برای ترمیم دندانهایی استفاده میشود که بر اثر عوامل مختلفی مانند درمان ریشه، پوسیدگی زیاد یا ضربه، به طور قابل توجهی آسیب دیده و بخش زیادی از ساختار خود را از دست داده باشند. در این شرایط روکش دندان، تمام قسمتهای قابل مشاهده دندان از بالای خط لثه را می پوشاند و علاوه بر بهبود ظاهر فرد، عملکرد دندان را بازیابی میکند. بنابراین افراد میتوانند پس از نصب روکش دندان، به راحتی از دندان آسیب دیده خود برای جویدن استفاده کنند.
محافظت از دندان شکسته شده
روکش دندان میتواند از دندانهایی که ترک خورده یا شکسته شدهاند یا در معرض آسیب بیشتری هستند، به طور موثری محافظت کند. روکش با در کنار هم نگه داشتن ساختار دندان، از عمیق شدن ترکها یا شکستگی دندان جلوگیری میکند و احتمال از دست دادن دندان را کاهش میدهد. بنابراین استفاده از روکش برای این دندانها، نیاز به درمانهای پیچیدهتر و پرهزینهتر دندانپزشکی مانند نصب ایمپلنت را کاهش میدهد.
افزایش زیبایی
روکش دندان علاوه بر مزایای عملکردی، زیبایی ظاهری دندانها را نیز بهبود میبخشد. استفاده از روکش، میتواند تغییر رنگ یا بدشکل بودن دندان را بپوشاند، تقارن و هم ترازی دندانها را اصلاح کند و لبخند زیبا را برای فرد به ارمغان بیاورد. روکش دندان از نظر اندازه و رنگ کاملا مطابق دندانهای دیگر ساخته میشود، بنابراین ظاهر آن بسیار طبیعی است.
پشتیبانی از بریج دندان
از روکش دندان برای حمایت از بریجهای دندانی (پل دندان) نیز استفاده میشود. زمانی که یک یا چند دندان کنار هم، از دست رفته باشند، روی دندانهای سالم مجاور روکش قرارداده میشود تا تکیه گاهی برای بریج فراهم کند و عملکرد و زیبایی دندان را بازگرداند.
جایگزینی تاج
اگر دندان از دست رفته باشد، باید از درمان ایمپلنت برای پر کردن جای خالی دندان استفاده کرد. زمانی که پیچ ایمپلنت داخل استخوان فک جایگذاری شد، از روکش دندان به عنوان جایگزین تاج دندان استفاده میشود تا ظاهر و عملکرد دندان از دست رفته را بازگرداند.
روکش دندان برای چه کسانی مناسب نیست؟
اگرچه روکش دندان درمانی موثر برای بسیاری از مشکلات دندانی است، اما برای همه افراد مناسب نیست. بنابراین برای انتخاب بهترین روش درمان با توجه به شرایط، با دندانپزشک مشورت کنید. افراد دارای شرایط زیر، گزینه مناسبی برای نصب روکش دندان نیستند:
- پوسیدگی گسترده دندان: دندانهایی که پوسیدگی شدید دارند، نمیتوانند گزینه مناسبی برای نصب روکش دندان باشند. در این موارد ابتدا باید ترمیم پوسیدگی و درمان ریشه (عصبکشی) انجام شده و سپس روکش دندان استفاده شود.
- عدم وجود ساختار کافی در دندان: دندانهایی که به حدی دچار پوسیدگی هستند که تاج آنها هیچ ساختار سالمی برای پشتیبانی از روکش ندارد، نمیتوانند گزینه مناسبی برای نصب روکش دندان باشند. در این موارد باید دندان خراب، کشیده شده و از ایمپلنت یا بریج دندان استفاده کرد.
- بیماری لثه کنترل نشده: افرادی که بیماری لثه (پریودنتال) دارند، باید ابتدا تحت درمان قرار بگیرند و سپس برای نصب روکش دندان اقدام کنند. زیرا بیماری لثه میتواند باعث لق شدن دندان شود و بر ثبات تاج و در نتیجه روکش دندان تاثیر بگذارد.
- دندان قروچه: افرادی که دندان قروچه دارند، گزینه مناسبی برای روکش دندان نیستند. زیرا فشار وارد شده به روکش دندان میتواند منجر به آسیب یا شکستن آن شود.
- ناهماهنگی شدید دندانها: کسانی که انحرافات شدید دندان یا مال اکلوژن دارند، گزینه مناسبی برای استفاده از روکش دندان نیستند. در این افراد ابتدا باید مشکلات همترازی دندانها با ارتودنسی برطرف شده و سپس برای سفارش روکش، قالبگیری شود.
- حساسیت دندان: ابتلا به حساسیت دندان، تحمل روکش را برای بیمار دشوار میکند، بنابراین قبل از نصب روکش باید کنترل شود. این حساسیتها ممکن است به دلیل پوسیدگی، ترکخوردگی دندان و نمایان شدن ریشه دندان اتفاق بیفتد.
- آلرژی به فلزات: افرادی که به برخی از فلزات آلرژی دارند، گزینه مناسبی برای استفاده از انواع روکشهای دندانی که در آن ها فلز به کار رفته نیستند.
انواع روکش دندان
روکشهای دندان انواع مختلفی دارند که هر کدام از آنها خصوصیات و نکات مثبت مربوط به خود را دارند. انواع روکش دندان از مواد مختلف ساخته میشوند و هر کدام بسته به شرایط مورد استفاده قرار میگیرند. در این بخش قصد داریم به معرفی و مقایسه انواع روکش دندان بپردازیم:
انواع روکش | تمام فلز | سرامیک و فلز | سرامیکی فشرده | زیرکونیا | Emax |
---|---|---|---|---|---|
مواد مورد استفاده | آلیاژ فلزاتی مانند پلاتینیوم و طلا | فلز و سرامیک | سرامیک و چینی | زیرکونیا و سرامیک | سرامیک دیسیلیکات لیتیوم |
ظاهر | طلایی یا نقرهای | ظاهر طبیعی | ظاهر طبیعی | ظاهر طبیعی | ظاهر طبیعی |
ماندگاری | ۲۰ تا ۲۵ سال | ۱۰ تا ۱۵ سال | ۵ تا ۱۰ سال | ۱۵ تا ۲۰ سال | ۱۰ تا ۱۵ سال |
استحکام | زیاد | معمولی | معمولی | زیاد | نسبتا زیاد |
کاربرد | دندانهای آسیاب دوم | دندانهای جلو و عقب | دندانهای جلو و عقب | بیشتر دندانهای عقب | بیشتر دندانهای جلو |
میزان تراش دندان | زیاد | زیاد | کم | کم | کم |
روکش دندان تمام فلز
این روکش از آلیاژهایی مانند پلاتینیوم، طلا، کبالت-کروم و نیکل-کروم ساخته میشود. به همین دلیل مقاومت این نوع روکش بسیار بالاست اما زیبایی ظاهری چندانی ندارد. این نوع روکشها بیشتر برای دندانهای عقب به کار برده میشوند زیرا مقاومت بسیار زیادی در برابر ساییدگی و شکستگی دارند.
روکش دندان سرامیک و فلز (PFM)
این روکش که ترکیبی از فلز و سرامیک است با نام Porcelain Fused to Metal یا به اختصار PFM نیز شناخته میشود. بخش داخلی این روکش فلزی و بخش خارجی آن که در مجاورت با دندانهای دیگر قرار میگیرد، سرامیکی است. همین امر سبب شده تا علاوه بر بالاتر بودن استحکام این نوع روکش، از نظر ظاهر و رنگ با دندانهای دیگر تفاوتی نداشته باشد.
روکش دندان سرامیکی فشرده
این نوع روکش دندان بسیار شبیه به روکش PFM ساخته میشود اما در بخش داخلی آن به جای فلز از سرامیک فشرده استفاده شده است. بنابراین در این نوع روکش از سرامیک فشرده برای قسمت داخلی و از سرامیک غیرفشرده برای قسمت خارجی روکش استفاده میشود. روکش سرامیکی فشرده نیز ظاهری طبیعی مانند دیگر دندانها دارد.
روکش دندان زیرکونیا (PFZ)
زیرکونیا یا زیرکونیوم یکی از انواع روکش دندان سرامیکی است. بخش داخلی این روکش از جنس فلز زیرکونیا که یک فلز مستحکم است ساخته شده و بخش خارجی آن از جنس سرامیک است. زیرکونیا مادهای زیست سازگار است که دوام و مقاومت بسیار بالایی دارد، بنابراین از این روکش بیشتر در دندانهای عقب که فشار بیشتری را تحمل میکنند، استفاده میشود.
روکش دندان Emax
روکش سرامیکی از جدیدترین نوع روکشهای دندانی و ساخته شده از دیسیلیکات لیتیوم است. این روکش علاوه بر سبک بودن ضخامت بسیار کمی دارد. روکش دندان ایمکس بیشتر برای دندانهای جلو مورد استفاده قرار میگیرد. این نوع روکش با استحکام بالا و ظاهر زیبا، پیشنهاد اکثر دندانپزشکان است.
مزایای روکش دندان
روکشهای دندان یکی از رایجترین روشهای درمانی محسوب میشوند که دارای مزایای بیشماری هستند. برخی از این مزایا عبارتند از:
- ظاهر طبیعی: اولین مزیت نصب روکش دندان، ظاهر زیبا، طبیعی و همرنگ با دندانهای دیگر است.
- مقاوم در برابر تغییر رنگ و لک: برخی از انواع روکش در برابر لکه و تغییر رنگ بسیار مقاوم هستند و رنگ آنها در صورت رعایت بهداشت دهان و دندان تا مدتها تغییر نخواهد کرد.
- ماندگاری بسیار بالا: با مراقبت و رعایت بهداشت دهان و دندان، روکش دندان تا مدت طولانی، تقریبا بین ۱۰ تا ۱۵ سال ماندگاری دارد.
- بازیابی عملکرد دندان: با نصب روکش دندان، میتوانید از دندان خود مانند قبل استفاده کنید. زیرا روکش استحکام کافی دارد و به دلیل ساخت سفارشی، کاملا متناسب دهان شما و راحت است.
- محافظت از دندان: روکش دندان، ساختار باقی مانده دندان را می پوشاند و از تخریب بیشتر آن جلوگیری میکند.
- دوره درمان کوتاه: نصب روکش دندان طی ۲ جلسه انجام میشود و نیازی به مراجعه بیشتر به مطب دندانپزشک ندارد.
- هزینه مقرون به صرفه: با توجه به ماندگاری، کوتاهی دوره درمان و نتیجه نهایی، قیمت روکش دندان بسیار مقرون به صرفه است.
نصب روکش دندان
مراحل قالب گیری دندان برای نصب روکش
نصب روکش دندان یک پروسه روتین و ایمن دندانپزشکی است و طی دو الی سه جلسه انجام میشود. در ادامه مراحلی که در هر جلسه انجام میشود را دقیق تر بررسی میکنیم:
اولین جلسه
- مرحله اول: در این مرحله دندانپزشک با معاینه و مشاهده عکس رادیولوژی دندانها، مشکلات دندان مانند پوسیدگی و التهاب کانال ریشه و همچنین بیماریهای لثه را تشخیص میدهد. این موارد و مشکلات باید قبل از استفاده از روکش درمان شوند. بنابراین در صورت وجود هرکدام از این مشکلات، قبل از نصب روکش نیاز به جلسات بیشتر برای درمان آنها دارید.
- مرحله دوم: دندانپزشک انواع روکشهایی که برای شما مناسب است را معرفی کرده و با توجه به نظر شما و صلاحدید خود، نوع و رنگ روکش را انتخاب میکند.
- مرحله سوم: بعد از انتخاب، دندانپزشک شروع به آماده سازی دندان مورد نظر برای نصب روکش میکند. در این مرحله در صورت نیاز، دندان برای نصب روکش مقداری تراشیده میشود.
- مرحله چهارم: پس از آماده سازی دندانها، دندانپزشک دندانهای هر دو فک را قالب گیری کرده و این قالبها را برای لابراتوار دندانپزشکی ارسال میکند تا روکش دندان طبق آنها ساخته شود. با ارسال قالب هر دو فک، تکنسین لابراتوار میتواند سطح مورد تماس دندان را بهتر ارزیابی کرده و روکش را با کمترین خطای ممکن بسازد.
دومین جلسه
حدود یک تا دو هفته بعد از جلسه اول، روکش دندان حاضر میشود و شما میتوانید برای نصب آن به کلینیک مراجعه کنید. مراحل نصب روکش شامل موارد زیر است:
- مرحله اول: دندانپزشک روکش ساخته شده را روی دندان قرار داده و تمامی موارد مهم مانند نحوه قرارگیری، تطبیق رنگ، فاصله از دندانهای دیگر و کوتاهی یا بلندی روکش را ارزیابی میکند. سپس در صورت نیاز مشکلات را برطرف میکند، برای مثال اگر لبههای دندان تیز باشند یا دندانها به درستی روی یکدیگر قرار نگیرند، دندانپزشک شروع به تراش دادن روکش خواهد کرد.
- مرحله دوم: زمانی که دندانپزشک از تناسب کامل روکش با دندان در حال ترمیم و دندانهای مجاور اطمینان حاصل کرد، روکش را روی دندان میچسباند و مجددا آن را بررسی میکند.
سومین جلسه
جلسه سوم بعد از چسباندن روکش دندان و برای ارزیابی نهایی روکش تعیین میشود تا دندانپزشک بتواند از اتصال و تناسب کامل و راحتی شما اطمینان حاصل کند. در این جلسه مشکلات احتمالی دندانهای حساس یا فاصله بین دندانها مورد بررسی قرار میگیرد.
مراقبتهای بعد از نصب روکش دندان
با مراقبت از روکش دندان میتوان ماندگاری آن را تا ۱۵ سال افزایش داد. به همین دلیل، توصیه میشود پس از انجام روکش، نکات زیر را رعایت کنید:
- پرهیز از مصرف غذاهای سفت: از گاز زدن و مصرف غذاهای سفت که میتواند سبب شکستن یا لب پر شدن روکش دندان شود؛ پرهیز کنید. تحت هیچ شرایطی از دندان روکش شده برای شکستن آجیل یا باز کردن اشیاء استفاده نکنید.
- رعایت بهداشت دندانها: استفاده از مسواک برای حفظ سلامت دندانها و لثه اهمیت زیادی دارد و باعث میشود که روکش دندان جرم نگیرد و تغییر رنگ ندهد. بعد از هر وعده غذایی مسواک بزنید. استفاده از نخ دندان نیز کمک زیادی به سلامت دندانها و لثه میکند.
- استفاده از خمیردندان حاوی فلوراید: خمیر دندانهای سفیدکننده گزینه مناسبی برای مسواک زدن به صورت مداوم نیستند. به جای آن سعی کنید از خمیردندانهای حاوی فلوراید استفاده کنید.
- استفاده از نایت گارد در صورت ابتلا به دندان قروچه: یکی از دلایل شکستگی و آسیب روکش، دندان قروچه است. دندان قروچه بیشتر در زمان خواب اتفاق میافتد. در این موارد، برای محافظت از دندانها و روکش باید از نایت گارد استفاده کرد.
ماندگاری روکش دندان
میانگین طول عمر روکش دندان ۱۰ تا ۱۵ سال است اما اگر بعد از این مدت روکش دندان دچار تغییر رنگ، ساییدگی یا آسیب شده باشد، میتوانید آن را تعویض کنید. با رعایت بهداشت دهان و دندان و عمل به نکاتی که در بخش مراقبت بعد از نصب روکش دندان گفته شد، میتوانید عمر روکش دندان را تا بیش از ۱۵ سال نیز افزایش دهید. طول عمر و ماندگاری روکش دندان به جنس آن نیز بستگی دارد. به عنوان مثال روکشهای فلزی طول عمر بیشتری نسبت به روکشهای چینی و سرامیکی دارند. به طور کلی موارد موثر بر طول عمر روکش عبارتند از:
- جنس روکش
- مهارت دندانپزشک در قالبگیری و نصب روکش
- رعایت بهداشت دهان و دندان
- ترک عادات نادرست مانند شکستن آجیل با دندان
- عادات غذایی مناسب
- معاینات منظم دندانپزشکی
مشکلات احتمالی پس از نصب روکش دندان
بعد از نصب روکش دندان ممکن است عوارض و مشکلاتی برای بیمار به وجود بیاید که در این بخش قصد داریم این موارد را به صورت کامل بررسی کنیم.
درد و حساسیت بعد از نصب روکش دندان
احساس درد و حساسیت بعد از نصب روکش دندان امری رایج است. این درد و حساسیت موقتی بوده و بعد از گذشت چند روز از بین میرود. در بسیاری از موارد این مشکل به دلیل بلند بودن روکش و وارد شدن فشار به دندان مقابل است. در این صورت، باید با مراجعه به دندانپزشک، روکش دوباره بررسی و تنظیم شود. اما در برخی از موارد این درد و حساسیت خبر از مشکلات جدیتری دارد. برای مثال، دندان از قبل عفونت داشته، در زمان تراشیدن آن دچار عفونت شده یا در بسیاری موارد عصبهای دندان آسیب دیده است. در این موارد، دندانپزشک روکش را برداشته و دندان را درمان میکند و مجددا مراحل روکش را انجام میدهد.
پوسیدگی زیر روکش دندان
بهتر است هر شش ماه یکبار با مراجعه به دندانپزشک وضعیت دندانهای خود را بررسی کنید. در برخی موارد روکش کهنه شده یا از دندان فاصله میگیرد. همین امر سبب نفوذ باکتریها به زیر روکش شده و دندان را در طولانی مدت دچار پوسیدگی میکند. بیتوجهی به این موضوع میتواند پوسیدگی را بیشتر کرده و باعث دندان درد یا عفونتهای لثه شود. برای درمان پوسیدگی زیر روکش، دندانپزشک روکش را جدا کرده و قسمتهای پوسیده را تخلیه و ترمیم میکند. در صورتی که عفونت به پالپ دندان رسیده باشد باید مراحل عصبکشی نیز طی شود. سپس روکش جدیدی برای دندان ساخته و نصب خواهد شد.
افتادن روکش دندان بعد از نصب
افتادن روکش دندان علل متفاوتی دارد، از جمله ضربه شدید به دندان، التهاب لثه، ترمیم نادرست دندان، داشتن ریشه ضعیف، مصرف غذاهای خیلی سرد یا گرم و ضعف ساختاری روکش دندان. با افتادن روکش دندان باید به دندانپزشک مراجعه کرده و علت را پیدا کنید. در صورتی که علت افتادن روکش دندان بعد از نصب، وجود پوسیدگی، التهاب لثه و داشتن ریشه ضعیف باشد، باید درمان آن را آغاز کرد و سپس دوباره روکش را نصب کرد.
هزینه روکش دندان
قیمت روکش دندان به عوامل مختلفی همچون جنس روکش، درمانهای جانبی مورد نیاز، مواد مورد استفاده، تعداد دندانهای آسیب دیده، هزینه تعویض و چسباندن مجدد روکش، تجربه و مهارت دندانپزشک و … بستگی دارد.
در کلینیک دکتر محسن صدق، چسباندن مجدد روکش کاملا رایگان است که این موضوع باعث کاهش قیمت نهایی روکش دندان میشود. به طور کلی هزینه روکش دندان در سال ۱۴۰۳ در کلینیک دکتر محسن صدق به شرح زیر است:
نوع روکش | قیمت هر واحد روکش |
---|---|
روکش پی اف ام همراه با هزینه لابراتوار | ۴.۰۰۰.۰۰۰ تومان |
روکش فول سرامیک ای پی اس ایمکس همراه با هزینه لابراتوار | ۷.۰۰۰.۰۰۰ تومان |
روکش زیرکونیا همراه با هزینه لابراتوار | ۷.۰۰۰.۰۰۰ تومان |
هزینه چسباندن هر واحد روکش | ۷۰۰.۰۰۰ تومان |
هزینه چسباندن مجدد روکش | رایگان |
علاوه بر این هزینههای جانبی نصب روکش دندان نیز به شرح زیر هستند:
خدمات | هزینه |
---|---|
ویزیت | رایگان |
ست یکبار مصرف | رایگان |
رادیوگرافی | ۵۰.۰۰۰ |
رادیوگرافی پری اپیکال | ۵۰.۰۰۰ |
تفاوت روکش دندان با کامپوزیت، لمینت و ایمپلنت
لمینت، کامپوزیت و ایمپلنت مانند روکش دندان، از درمانهای دندانپزشکی هستند که کاربرد زیبایی و درمانی دارند. لمینت بیشتر برای زیبایی مورد استفاده قرار میگیرد اما کامپوزیت علاوه بر زیبایی، برای پرکردن دندان نیز استفاده میشود. ایمپلنت دندان نیز جایگزینی برای دندانهای از دست رفته است که زیبایی و عملکرد دندان را همزمان بازمیگرداند. این چهار روش، شباهت و تفاوتهایی دارند که در جدول زیر میتوانید آنها را از جنبههای مختلف و به طور دقیقتر با هم مقایسه کنید.
انواع ویژگی | روکش دندان | ایمپلنت دندان | کامپوزیت دندان | لمینت دندان |
---|---|---|---|---|
مواد مورد استفاده | سرامیک و فلز و آلیاژ | تیتانیوم و زیرکونیا | کامپوزیت |
سرامیک یا کامپوزیت |
ماندگاری |
۱۰ تا ۱۵ سال | ۱۰ تا ۲۵ سال | ۵ تا ۷ سال | ۱۰ تا ۱۲ سال |
استحکام | زیاد | زیاد | متوسط |
متوسط |
زیبایی |
کاملا طبیعی | کاملا طبیعی | نسبتا طبیعی | کاملا طبیعی |
مراحل نصب | طی یک تا دو جلسه مراجعه | طی چند جلسه مراجعه | طی یک جلسه و به صورت مستقیم روی دندان قرار میگیرد |
طی چند جلسه و نیاز به تراش جزئی سطح دندان |
مقاومت در برابر لکه |
زیاد | زیاد | متوسط | زیاد |
قابل برداشته شدن | بله | بله | خیر |
خیر |
یکی از نکات حائز اهمیت دیگر که هنگام روکش دندان باید به آن توجه نمود؛ مراجعه به دندانپزشک با تجربه و ماهر است. چرا که ممکن است عدم تجربه کافی موجب حساسیت، عفونت و پوسیدگی پس از نصب روکش شود. بنابراین برای تمام مواردی که برای شما بیان کردیم، نیاز به مراجعه به یک دندانپزشک متخصص و حضور در کلینیکهای تخصصی خواهید داشت. شما میتوانید به کلینیک دکتر صدق، با بیش از یک دهه سابقه در زمینه روکش دندان و سایر درمانهای دندانپزشکی، مراجعه کنید و مشاورههای لازم برای انتخاب روش درمانی مناسب با توجه به شرایط خود را دریافت کنید. برای دریافت مشاوره رایگان یا نوبتدهی میتوانید با ما تماس حاصل فرمایید.
سوالات متداول
آیا نصب روکش دندان درد دارد؟
مراحل قالبگیری تا نصب روکش دندان دردی ندارد. در صورت پوسیدگی دندان یا نیاز به عصبکشی، با استفاده از داروی بیحسی هیچ دردی را حس نخواهید کرد. درد بعد از نصب روکش نیز موقتی بوده و بعد از چند روز از بین خواهد رفت.
دلیل سیاه شدن دندان روکش شده چیست؟
روکش دندان میتواند به دلیل شکستگی یا لب پر شدن سیاه شود. در مواردی که روکش PFM استفاده شود به دلیل تحلیل رفتن لثه، قسمتی از فلز روکش پیدا میشود. این مشکل با تعویض روکش دندان برطرف خواهد شد.
دندان کج را میتوان روکش کرد؟
بله، روکش گزینۀ مناسبی برای پوشاندن دندانهای کج، کوچک، بدشکل و بدرنگ است. البته از لمینت و کامپوزیت باندینگ نیز میتوان برای اصلاح این دندانها استفاده کرد.
آیا بعد از عصب کشی حتما باید دندان را روکش کرد؟
همیشه بعد از عصبکشی یا درمان ریشه نیاز به روکش نیست. زمانی که نیمی از تاج دندان تخریب شده و نمیتوان آن را ترمیم کرد باید از روکش دندان استفاده نمود.
ماندگاری روکش دندان چقدر است؟
روکشدندان به طور میانگین بین ۵ تا ۱۵ سال ماندگاری دارد. این مدت زمان بستگی به مراقبت و میزان رعایت بهداشت فرد دارد.
ساخت روکش دندان در یک روز به چه صورت است؟
فناوری CAD/CAM که به تازگی معرفی شده برای ساخت روکش موقت در کمتر از ۱۵ دقیقه مورد استفاده قرار میگیرد. دندانپزشک با استفاده از این فناوری دندانها را اسکن کرده و برای ساخت روکش موقت قالبگیری میکند. بیمار میتواند در مدت زمانی که روکش اصلی و دائمی آماده میشود از این روکش موقت استفاده نماید.
اگر از شکل روکش دندان راضی نباشم، روکش ساختهشده را میتوان تغییر شکل داد؟
بله، روکش دندان را میتوان در یک جلسه خارج کرد و روکش دیگری نصب کرد، بدون اینکه به دندان زیر آن آسیبی وارد شود.
بهترین روکش برای دندان جلو چیست؟
روکشهای تمامسرامیکی از نظر رنگ و بازتاب نور بیشترین شباهت را به دندان طبیعی دارند و به همین دلیل برای دندانهای جلو توصیه میشوند. روکشهای زیرکونیومی نیز روکشهایی مقاوم با ظاهر زیبا هستند که برای دندانهای جلو کاربرد دارند.
بهترین روکش برای دندان عقب چیست؟
روکشهای زیرکونیومی بسیار محکم هستند و بالاترین مقاومت را در برابر نیروهای ناشی از جویدن دارند. بهعلاوه روکش زیرکونیومی کمتر باعث ساییدگی مینای دندانهای روبهرو میشود.
عادت کردن به روکش دندان چه مدت طول میکشد؟
بعد از گذشت ۵ تا ۱۰ روز به روکش دندانهای خود عادت میکنید.
در چه شرایطی روکش دندان ممکن است بیفتد؟
روکش دندان به مرور زمان، در اثر مصرف غذاهای بسیار چسبناک یا دندان قروچه شل میشود. گاهی اوقات نیز سیمان کافی برای چسباندن روکش به کار برده نشده است یا روکش کاملاً اندازه نیست.
آیا خونریزی لثه بعد از روکش دندان طبیعی است؟
خونریزی لثه بعد از نصب روکش دندان طبیعی است. در صورتی که این خونریزی ادامه پیدا کند باید به دندانپزشک مراجعه نمایید. خونریزی بعد از گذشت چند روز میتواند دلایلی مانند وجود جرم دندان، فشار روکش و باقیمانده موادغذایی در زیر روکش داشته باشد.
آیا روکش دندان قابل تعویض است؟
بله، در صورت بروز هرگونه مشکل میتوانید روکش دندان را عوض کنید.
اگر دندان زیر روکش نیاز به ترمیم داشته باشد، دندانپزشک میتواند آن را سالم دربیاورد؟
بله، البته این کار به مهارت زیادی نیاز دارد. ابتدا دندانپزشک سیمان روکش را با مادۀ مخصوصی شل میکند، سپس روکش را با ابزار مخصوص درمیآورد.
آیا روکش لبپرشده را باید تعویض کرد؟
اگر آسیبدیدگی روکش جزئی باشد، ممکن است دندانپزشک بتواند روکش را با کامپوزیت همرنگ ترمیم کند.
روکش دندان بهتر از کامپوزیت است؟
عمر روکش دندان بسیار بیشتر از کامپوزیت است. بهعلاوه روکشها در برابر لکه و تغییررنگ بسیار مقاوم هستند. با این حال اگر دندان محکمی دارید، جوان هستید و بخش اعظم دندان باقی مانده است، میتوانید ابتدا از کامپوزیت و پس از چند سال از روکش استفاده کنید.
بهتر نیست بهجای روکش دندان از لمینت استفاده کنم؟
کاربرد این دو با هم متفاوت است. لمینت فقط جلوی دندان چسبانده میشود، برای زیبایی است و کمکی به حفظ عملکرد و ساختار دندان نمیکند. بهعلاوه اگر دندان پوسیدگی گسترده داشته باشد، نمیتوان برای زیباسازی آن از لمینت استفاده کرد.
بهترین سن انجام روکش دندان کدام است؟
معمولا پیشنهاد میشود تا سن ۱۸ یا ۲۰ سالگی روکش دندان انجام نشود؛ مگر در موارد خاص. زیرا تا این بازه سنی امکان رشد فک وجود دارد و ممکن است تناسب روکش با سایر دندانها از بین برود.
آیا ممکن است روکش دندان لکهدار شود؟
بله. طبیعی است که روکش دندان به خصوص نوع سرامیکی آنها لکهدار شوند. اما با مراقبت، شستشو، نخ دندان و مسواک منظم امکان لکهدار شدن آن به میزان چشمگیری کاهش پیدا میکند.
آیا میتوان بلیچینگ را روی روکش دندان انجام داد؟
روکش دندان به ترکیبات شیمیایی مورداستفاده برای سفید کردن دندانها واکنش نشان نمیدهد. بنابراین بلیچینگ روکش ممکن نیست.
آیا رنگ روکش دندان را میتوان پس از ساخت سفیدتر کرد؟
خیر، دندانپزشک رنگ روکش را هنگام قالبگیری با همفکری خود شما و مطابق با رنگ دندانهای مجاور انتخاب میکند.
چه زمانی باید روکش را تعویض کرد؟
در صورت مشاهده برخی علائم از جمله درد اطراف دندان روکش شده، تغییر رنگ و شکل روکش، عقب رفتن خط لثه و … باید به سراغ تعویض روکشها رفت. همچنین معاینات منظم دندانپزشکی به شما کمک میکند تا مشکلات روکش دندان به صورت دورهای بررسی شده و در صورت نیاز به تعویض، زودتر تشخیص داده شود.
آیا روکش دندان خطرناک است؟
روکش دندان روشی تقریبا بدون خطر است که عوارض بسیار کم و در عین حال استحکام بالایی دارد.
آیا دندان روکش شده دچار پوسیدگی و عفونت میشود؟
بله، پوسیدگی در صورتی اتفاق میافتد که باکتریها در ریشه دندان، لثه یا پالپ تکثیر شده باشند. در صورت عدم رعایت بهداشت دهان و دندان و عدم مراقبت از روکش، ممکن است روکش از دندان فاصله گرفته و محیطی برای رشد باکتریها فراهم شود.
آیا انتخاب دندانپزشک تاثیری در نتیجه کار دارد؟
بله، در صورتی که دندانپزشک تخصص کافی نداشته باشد، بیمار عوارض بسیار زیادی را تحمل میکند. در برخی موارد نیز بیمار باید به دندانپزشک دیگری برای جلوگیری از وخیم شدن شرایط دندان مراجعه نماید. در نتیجه انتخاب دندانپزشک باتجربه و متخصص اهمیت زیادی دارد.
چه زمانی پس از عصب کشی به روکش دندان نیاز دارید؟
زمانی که دندانها پس از عصبکشی ضعیف شده باشند، حساس شده باشند، تغییر رنگ داده باشند و یا قبلا ترمیم شده باشند، نیاز به روکش دندان دارید.
اگر روکش دندان بیفتد، باید چهکار کنم؟
روکش را سالم نگه دارید و برای دوباره چسباندن آن به دندانپزشک مراجعه کنید. دندانپزشک دندان و روکش را قبل از چسباندن مجدد روکش ضدعفونی میکند و از چسب یا سیمان مخصوصی استفاده میکند که به دندان و لثه آسیب نمیزند.
اگر مقدار بسیار کمی از دندان سالم مانده باشد، نمیتوان آن را روکش کرد؟
در این شرایط روکش کردن دندان امکانپذیر است. فقط در بعضی موارد دندانپزشک میتواند با استفاده از تکنیک بیلدآپ و تقویت دادن با کامپوزیت یا قرار دادن پست یا پین سطح لازم را برای ثابت نگه داشتن روکش ایجاد کند.
در دوران بارداری میتوان دندان را روکش کرد؟
خطرناک بودن روکش کردن دندان در دوران بارداری ثابت نشده است، اما عموماً توصیه میشود که درمانهای غیرضروری به پس از زایمان موکول شود. بهویژه اگر روکش کردن بدون بیحسی انجام شود، خطری وجود ندارد. بهترین زمان برای روکش کردن سهماهۀ دوم بارداری است.
تراش دادن دندان برای ساخت روکش نیاز به بیحسی دارد؟
اگر دندان عصبکشی شده باشد، در هیچ مرحلهای از ساخت روکش نیاز به بیحسی ندارید. البته در بعضی موارد که کانتورینگ لثه پیش از قالبگیری لازم است، داروی بیحسی موضعی تزریق میشود تا کمترین دردی نداشته باشید.