دندان درد یکی از آزاردهندهترین انواع درد است که میتواند تمرکز، خواب و آرامش فرد را مختل کند. در بسیاری از موارد، این درد بهصورت ناگهانی بروز میکند و دسترسی فوری به دندانپزشک ممکن نیست. در چنین شرایطی، آشنایی با روشهای مؤثر و سریع برای کاهش درد در منزل، میتواند کمک شایانی به مدیریت وضعیت کند.
در این مقاله، مجموعهای از روشهای خانگی و علمی برای تسکین فوری دندان درد ارائه شده است، از داروهای بدون نسخه گرفته تا درمانهای طبیعی و تکنیکهای سادهای که میتوانند در کوتاهترین زمان ممکن درد را کاهش دهند. اگر بهدنبال راهکارهایی کاربردی برای مقابله با دندان درد، بهویژه در ساعات شب یا زمانهایی که مراجعه به کلینیک ممکن نیست، هستید؛ این راهنما میتواند منبع مناسبی برای شما باشد.
فهرست مطالب
درمان خانگی دندان درد: سه سوته درد دندان را کاهش دهید!
دندان درد ممکن است بهطور ناگهانی آغاز شود و شما را در موقعیتی قرار دهد که دسترسی به دندانپزشک نداشته باشید. در چنین شرایطی، دانستن چند روش خانگی و فوری برای تسکین درد دندان میتواند بسیار کمککننده باشد.
از شستشو با آب نمک و کمپرس سرد گرفته تا استفاده از مسکنهای بدون نسخه یا گیاهان دارویی، همگی میتوانند بهصورت موقت درد شما را کاهش دهند تا زمانی که برای درمان قطعی به متخصص مراجعه کنید.
نکته مهم این است که همه این روشها به یک اندازه مؤثر نیستند. در ادامه، فهرستی از موثرترین روشهای درمان دندان درد خانگی فوری بزرگسالان و کودکان در خانه تهیه کردهایم که با توجه به تجربه و شواهد، بهترین نتیجه را برای کاهش سریع درد ارائه میدهند.
| 💊 روش درمان | ⭐ میزان اثر بخشی | 👥 مناسب برای | ⏱️ درمان سریع |
|---|---|---|---|
| ایبوپروفن / استامینوفن | ⭐⭐⭐⭐⭐ | بزرگسالان | ✅ |
| شستشو با آب نمک | ⭐⭐⭐ | همه | ✅ |
| کمپرس گرم یا سرد | ⭐⭐⭐ | افراد با التهاب یا تورم | ✅ |
| ژل بیحسی (لیدوکائین) | ⭐⭐⭐⭐ | بزرگسالان | ✅ |
| چای کیسهای نعناع فلفلی | ⭐⭐ | همه | ✅ |
| روغن میخک | ⭐⭐⭐ | بزرگسالان | ✅ |
| دهانشویه با آویشن | ⭐⭐⭐ | همه | ✅ |
| سیر یا روغن سیر | ⭐⭐ | بزرگسالان | ✅ |
| آلوئهورا | ⭐⭐⭐ | افراد با لثه ملتهب | ✅ |
| درمان دندان درد با طب فشاری | ⭐⭐ | افرادی که به روشهای طبیعی علاقهمندند | ✅ |
| زردچوبه (برای درد خفیف) | ⭐⭐ | بزرگسالان با درد ملایم | ✅ |
| شستشو با جوش شیرین | ⭐⭐⭐ | افراد با مشکلات لثه | ✅ |
| هیدروژن پراکساید (رقیقشده) | ⭐⭐ | بزرگسالان با رعایت احتیاط | ❗ |
۱. مسکنهای بدون نسخه برای تسکین فوری دندان درد
برای درمان دندان درد خانگی فوری بزرگسالان، استفاده از مسکنهای بدون نسخه میتواند راهحل مناسبی باشد. این داروها با ایجاد تداخل در سیگنالهایی که درد را منتقل میکنند، به کاهش دندان درد کمک میکنند. مسکنهای رایج بدون نسخه شامل:
- ایبوپروفن: ایبوپروفن از گروه ضد التهابهای غیراستروئیدی (NSAIDs) است و با کاهش التهاب و درد در ناحیه آسیبدیده، به تسکین درد کمک میکند و برای درمان سریع دندان درد در شب مؤثر است.
- استامینوفن: استامینوفن با ممانعت از تولید پروستاگلاندینها (موادی که درد و التهاب را ایجاد میکنند)، درد را کاهش میدهد. استامینوفن به ویژه برای درمان دندان درد خانگی فوری بزرگسالان مؤثر است و در صورت عدم وجود التهاب، میتواند گزینه مناسبی باشد.
- ناپروکسین: ناپروکسن مشابه ایبوپروفن، از گروه NSAIDها است و به کاهش التهاب و درد کمک میکند.
- آسپرین: آسپرین میتواند درد را کاهش دهد و برای بزرگسالان مناسب است، اما به دلیل عوارض جانبی ممکن است برای برخی افراد مناسب نباشد.
- کتوپروفن: کتوپروفن از گروه NSAIDها و مشابه ایبوپروفن است، که به کاهش درد و التهاب کمک میکند.
اگر به دنبال درمان سه سوته دندان درد کودک هستید، دندانپزشکان معمولاً استامینوفن را پیشنهاد میکنند
توجه: در صورت مصرف الکل، از استفاده از این مسکنها خودداری کنید تا از خطرات احتمالی مانند خونریزی معده یا آسیب کبدی جلوگیری شود.
۲. شستشو با آب نمک، قاتل دندان درد
شستشو با آب نمک جرمهای روی دندانها را سست میکند، عفونت را پاک میکند و درد را به صورت موقت تسکین میدهد. برای درمان سریع دندان درد در شب در خانه، باید مقدار کمی محلول آب نمک را حدود ۳۰ ثانیه در دهانتان بچرخانید. اینکار را نهایتا تا دوبار تکرار کنید.
۳. کمپرس داغ و کمپرس سرد برای تسکین درد دندان
هردوی این کمپرسها برای درمان دندان درد مفید هستند؛ اما کمپرس سرد میتواند تورم و التهاب را هم کاهش دهد. یک حوله داغ یا جوراب تمیزی که در ماکروویو گرم شده است (و نه خیلی داغ) میتوانند نقش کمپرس گرم را برای شما ایفا کنند.
برای کمپرس سرد هم میتوانید چندقطعه یخ را در حوله قرار دهید، یا از غذاهای منجمد در فریزرتان استفاده کنید.
۴. درمان دندان درد با طب فشاری
شواهدی وجود دارد که نشان میدهد طب فشاری (Acupressure) میتواند با تحریک ترشح هورمون اندورفین، به طور موقت برای درمان درد دندان موثر باشد. البته اگر بخواهید طب فشاری را امتحان کنید، باید کمی تحقیق کنید.
در سراسر بدن نقاط کلیدیای وجود دارد که تصور میشود با درد دندان و فک مرتبط هستند. یکی از تقاطی که میتوانید امتحان کنید، جایی است که انگشت شست و اشاره به هم میرسند. این نقطه را برای دو دقیقه با انگشت شست دست دیگرتان فشار دهید.
۵. چای کیسهای نعنا فلفلی
اگر در خانه چای کیسهای نعنا فلفلی دارید، دیگر لازم نیست بپرسید برای دندان درد چه باید کرد! مانند میخک، نعناع هم دارای خواص بیحس کنندگی ملایم است.
گذاشنن چای کیسهای نعنا فلفلی (که به طور کلی کاملا بیخطر هم است) روی دندان ملتهبتان میتواند درد آن را برای مدت کوتاهی کاهش دهد. توصیه میکنیم کیسهها را چنددقیقه در یخچال خنک کنید تا نتیجه بهتری بگیرید.
۶. درمان درد دندان با آلوئه ورا
ژل آلوئه ورا علاوه بر تاثیر فوقالعادهاش در التیام سوختگیها، برای تمیز کردن و تسکین لثه هم کاربر دارد. مطالعات نشان داده که آلوئه ورا دارای خواص ضد باکتریایی طبیعی است، و میتواند میکروبهایی را که باعث پوسیدگی دندان میشوند، از بین ببرد.
مالیدن ژل این گیاه روی ناحیه دردناک میتواند تا حدی در درمان دندان درد شما موثر باشد.
۷. دهانشویه آویشن جهت رفع دندان درد
آویشن دارای خواص آنتی اکسیدانی و ضد باکتریایی به شدت قوی میباشد، برای درمان سه سوته دندان درد در خانه با این گیاه، تنها باید چندقطره از اسانس آن را به آب اضافه، و یک دهانشویه خانگی درست کنید.
همچنین میتوانید اسانس آویشن را با چند قطره آب مقطر رقیق کنید. کمی پنبه را به این ماده آغشته کنید و آن را روی ناحیه ملتهب قرار دهید تا دندان درد درمان شود.
۸. توجه به موقعیت سر جهت درمان دندان درد
حتما متوجه شدهاید که هنگام خواب، درد دندانتان نسبت به درد آن در طول روز بدتر هم میشود. علت این موضوع به موقعیت سرتان بر میگردد. وقتی دراز میکشید، فشار خون به سرتان بالا میرود. به همین خاطر، بهتر است روی مبل بخوابید یا اینکه با بالشهای بلندتر سرتان را بالاتر نگه دارید.
امیدواریم همان پنچ-شش روش اول درد شما را تا زمان مراجعه به دندانپزشکتان از بین ببرد. با این حال، اگر به دنبال روشهای بیشتری برای درمان سریع دندان درد در شب هستید، چند روش دیگر هم برای شما داریم که خب کمتر توصیه میشود.
۹. ژل بی حسی دندان
ژل بیحسی دندان به عنوان یک درمان دندان درد فوری عمل میکند که برای تسکین دردهای خفیف دندان استفاده میشود. این ژلها معمولاً حاوی مواد بیحسکننده مانند لیدوکائین یا بنزوکائین هستند که با مسدود کردن مسیرهای عصبی، سیگنالهای درد را به مغز نمیرسانند.
به همین دلیل، ژل بیحسی دندان به نوعی قاتل دندان درد عمل میکند، زیرا به سرعت درد را در ناحیهای که اعمال شده کاهش میدهد.
این ژلها به طور موضعی تأثیر میگذارند و میتوانند برای تسکین سریع درد در مواقع اضطراری مفید باشند، اما نباید به عنوان جایگزین درمانهای دندانپزشکی مورد استفاده قرار گیرند.
۱۰. درمان دندان درد خانگی با روغن میخک
از آنجا که میخک حاوی یک ماده بیحسکننده طبیعی به نام یوژنول (Eugenol) است، میتواند تا حدی به درمان شدن دندان درد شما کمک کند. اما مشکل این روش کجاست؟ صرف نظر از اثر کوتاهمدت آن، روغن میخک میتواند زبان و سایر نواحی حساس دهان را تحریک کند.
۱۱. درمان فوری درد دندان با سیر یا روغن سیر
بسیاری از افراد میپرسند برای دندان درد چی خوبه؟ میتوان گفت که سیر خواص ضد میکروبی دارد، و افراد زیادی معتقد هستند که این ماده شگفتانگیز به درمان دندان درد هم کمک میکند.
بسته به محل درد دندان، جویدن سیر، استفاده از روغن آن، یا قرار دادن خمیر سیر با کمی نمک روی دندان میتواند کمی شما را تسکین دهد. اما اینطور که به نظر میرسد، تاثیر درمان خانگی دندان درد با سیر و مشتقات آن بسیار خفیف است.
۱۲. درمان سریع درد دندان با پنبه آغشته به الکل
انواع الکل (و سایر مواد حاوی آن) خواص بیحسکنندگی ملایمی دارند، و بعضا به عنوان قاتل دندان درد معرفی میشوند. این روش تاثیر موقت دارد و ما استفاده از آن را پیشنهاد نمیکنیم، مخصوصا برای درمان دندان درد در بارداری و درد دندان کودکان که کاملا نامناسب است.
۱۳. شستشو با آب اکسیژنه
پراکسید هیدروژن یا همان آب اکسیژنه اصولا یک پاککننده است، اما به عنوان یک ماده برای تسکین دندان درد هم معرفی میشود.
باید توجه داشته باشید که آب اکسیژنه، هرچند ممکن است آرامشی موقتی ایجاد کند، اما اگر تصادفا بلعیده شود میتواند باعث مشکلات معده یا روده شود. از طرفی، اگر آن را به اندازه کافی با آب کافی رقیق نکنید، احتمال دارد دهان را بسوزاند.
۱۴. عصاره وانیل در تسکین درد دندان
از آنجا که عصاره وانیل حاوی الکل است، اعتقاد بر این است که میتوان از عصاره آن برای درمان سه سوته دندان درد استفاده کرد. اما مشابه الکل، این ماده هم تاثیری موقت دارد و برای کودکان هم ابدا مناسب نیست.
۱۵. زردچوبه؛ معجزه زرد برای تسکین دندان درد خفیف
زردچوبه فقط یک ادویه خوشعطر نیست، بلکه به لطف ترکیب فعالش به نام «کورکومین»، خاصیت ضدالتهابی و ضدمیکروبی بالایی دارد. این ویژگیها باعث میشود زردچوبه برای تسکین دردهای خفیف تا متوسط دندانی، خصوصا در شب، یک گزینه عالی باشد.
طرز تهیه و استفاده از خمیر زردچوبه:
- نصف قاشق چایخوری زردچوبه را با چند قطره آب یا عسل مخلوط کنید.
- خمیر حاصل را روی ناحیه درد بمالید.
- پس از ۱۰ تا ۱۵ دقیقه، دهان را با آب گرم شستشو دهید.
روش فوق، به ویژه اگر شبها درد به سراغتان بیاید، خواب آرامی برای شما بههمراه میآورد. فقط مطمئن شوید به زردچوبه حساسیت ندارید.
۱۶. جوش شیرین؛ راهکار ساده و ضدباکتری برای تسکین درد دندان
یکی از سادهترین مواد خانگی که تقریبا در همه خانهها پیدا میشود، جوش شیرین است. این پودر سفید، خواص ضدباکتری دارد و اسیدیته دهان را کاهش میدهد، عاملی که اغلب باعث تحریک و درد دندان میشود.
طریقه مصرف جوش شیرین:
- یک قاشق چایخوری جوش شیرین را در یک لیوان آب گرم حل کنید.
- محلول را ۳۰ ثانیه در دهان بچرخانید و سپس بیرون بریزید.
- این کار را ۲ بار در شب (با فاصله) انجام دهید.
این دهانشویه ساده نهتنها درد را آرام میکند، بلکه باکتریهای مضر را هم کاهش میدهد. اگر دنداندردتان ناشی از عفونت باشد، استفاده از جوش شیرین بهطور قابلتوجهی کمککننده است.
۱۷. هیدروژن پراکساید؛ ضدعفونیکننده فوری برای دردهای دندانی
هیدروژن پراکساید با غلظت ۳ درصد، بهشرط رقیقسازی با آب گرم به نسبت مساوی، در لحظات اضطراری دنداندرد شبانه نقش یک ضدعفونیکننده موثر و سریع را ایفا میکند. کافی است محلول رقیقشده را حدود ۳۰ ثانیه در دهان بچرخانید و سپس با آب گرم شستوشو دهید، ولی دقت داشته باشید که بلعیدن آن بسیار خطرناک است و استفاده بیشاز یکبار در شب توصیه نمیشود. در صورت بروز سوزش یا حساسیت، بلافاصله مصرف را متوقف کنید.
تسکین فوری دندان درد شبانه کودک با روشهای طبیعی و بدون خطر
وقتی کودکتان نیمهشب با گریه و دنداندرد از خواب بیدار میشود، حفظ آرامش شما نخستین گام برای مدیریت درست وضعیت است. در چنین شرایطی، استفاده از روشهای خانگی ایمن مانند مالیدن چای بابونه با پنبه روی لثه، گذاشتن کمپرس سرد روی گونه (برای مدت کوتاه) یا ماساژ ملایم لثه با انگشت تمیز یا گاز استریل ممکن است موثر باشد. همچنین، پیشگیری از خوردن شیرینیجات قبل از خواب نقش مهمی در کاهش دردهای شبانه دارد. اگر درد کودک بیش از یک شب ادامه داشت، مراجعه به دندانپزشک اطفال ضروری است.
سریعترین درمان دندان درد شبانه چیست؟
با مرور همه روشهای مطرحشده در این مقاله، میتوان نتیجه گرفت که ترکیبی از کمپرس سرد، استفاده از مسکنهای طبیعی و انجام مراقبتهای سریع خانگی، اثربخشترین و سریعترین راه برای کنترل دندان درد شبانه است. هرکدام از راهکارها مزایای خاص خود را دارند، ولی برخی پاسخ سریعتری در کاهش درد ارائه میدهند.
کمپرس سرد با کاهش جریان خون در ناحیه درد، التهاب را کم و به تسکین فوری کمک میکند. این روش بهویژه برای دردهای ناشی از ضربه یا التهاب ریشه دندان بسیار موثر است. از سویدیگر، مسکنهای طبیعی مانند روغن میخک، خمیر زردچوبه و جوششیرین نهتنها خاصیت ضدالتهابی و ضدباکتری دارند، بلکه در مدت کوتاهی حس آرامش نسبی ایجاد میکنند. استفاده از دهانشویه آبنمک یا هیدروژن پراکساید نیز باعث کنترل باکتریها و جلوگیری از پیشرفت عفونت میشود.
اگرچه هیچ درمان خانگی جای مراجعه به دندانپزشک را نمیگیرد، ولی برای تسکین فوری درد در نیمهشب، این روشهای ترکیبی بیشترین تاثیر را دارند. مهم است که پس از کاهش درد، در اولین فرصت درمان تخصصی را پیگیری کنید.
درمان درد دندان در کلینیک چه روندی دارد؟
افرادی که اظهار دارند دندان درد شدید دارم؛ بهتر است به دندانپزشک مراجعه کنند. دندانپزشک ابتدا سابقه پزشکی شما را بررسی، و سپس لثهها، دندانها و سایر نواحی مرتبط را معاینه میکند.
او سؤالات خاصی در مورد درد دندان شما میپرسد، مثلا اینکه چه زمانی شروع شد، کجاست، چقدر شدید است، چه چیزی آن را بدتر میکند، و چه چیزی آن را تسکین میدهد. از جمله روش های درمان درد دندان توسط دندانپزشک به شرح زیر می باشد.
رفع دندان درد با پر کردن آن
از رایجترین روشهای مقابله با پوسیدگی، پر کردن دندان می باشد. در این روش، دندانپزشک بخش پوسیدهشده را برداشته و حفره ایجادشده را با موادی مخصوص میپوشاند. نوع مواد مصرفی و تکنیک درمان میتواند بر هزینه پر کردن دندان تأثیرگذار باشد. همچنین، در مواردی که میزان پوسیدگی زیاد باشد، پس از انجام مراحل پر کردن، استفاده از روکش ضروری است.
عصب کشی برای رفع درد دندان
اگر در اثر پوسیدگی شدید و عدم درمان، پالپ دندان از بین برود، و عفونت باعث آسیب به عصب ها شود، نیاز به عصب کشی دندان است. در این روش بخش پالپ دندان را به طور کامل خارج کرده و پس از آن کانال های دندان را از عصب ها خالی و تمیز می کنند و مجددا حفره ایجاد شده را با مواد مخصوص پر می کنند.
برای اطلاع از هزینه عصب کشی دندان و عوامل تأثیرگذار بر آن، میتوانید به به صفحه لینک شده مراجعه کنید.
درمان دندان درد با جرمگیری
اگر ابتدای شروع پوسیدگی باشد و میزان آن کم و سطحی باشد، دندانپزشک پوسیدگی را با جرم گیری و فلورایدتراپی متوقف میکند. با این روش باکتری دیگر نمی تواند به سطح دندان بچسبد و باعث پوسیدگی شود.
کشیدن دندان، قاتل دندان درد شدید
کشیدن دندان آخرین کاری است که یک متخصص برای درمان سه سوته دندان درد انجام میدهد. زمانی که پوسیدگی به اندازهای شده باشد که نتوان آن را کنترل کرد، برای جلوگیری از درد و آسیب به دندانهای دیگر، بهترین کار، کشیدن دندان است.
اگر ناحیه عفونی شده باشد، دندانپزشک ممکن است آنتی بیوتیکهایی را هم برای از بین بردن باکتریها پیش از شروع درمان تجویز کند.
در بالا تمامی شیوههای مختلف درمان سه سوته دندان درد به روش خانگی و یا تخصصی در مطب را به طور کامل توضیح دادیم. همانطور که گفتیم روش های بالا یک تسکین دهنده موقتی است و برای روش های قاتل دندان درد نیاز است که حتما به دندانپزشک مراجعه کنید.
شما میتوانید برای رفع دندان درد خود، یکبار برای همیشه توسط متخصصان برتر در بهترین کلینیک دندانپزشکی غرب تهران، همین حالا از طریق وبسایت به صورت آنلاین نوبت بگیرید؛ منتظر شما هستیم.
سوالات متداول
برای درمان دنداندرد شبانه چهکار کنم؟
برای درمان سریع دندان درد در شب در خانه میتوانید از روشهای غرغره آب نمک، کمپرس سرد یا ریختن چند قطره روغن زیتون روی دندان استفاده کنید. همچنین ترفندهای بیحسکننده مانند وانیل یا میخک نیز در تسکین درد شبانه دندان اثربخشی بالایی دارند.
مسکن قوی برای درمان دندان درد خانگی کدام است؟
قرصهایی مانند ایبوپروفن، ناپروکسن و استامینوفن مسکنهای قوی برای تسکین موقتی دندان درد محسوب میشوند. البته این قرصها باید برای بزرگسالان با احتیاط مصرف شوند و در موارد مشخص نیاز به نسخه دارند. همچنین کودکان زیر چهار سال مجاز به مصرف قرصهای مسکن بدون تجویز پزشک نیستند.
کدام روش درمان دنداندرد فوری اثربخشی بالایی دارد؟
غرغره آب نمک یکی از روشهای رایج و ساده خانگی است که به دلیل خاصیت ضد عفونی و کاهش التهاب دندانها به عنوان درمان دندان درد فوری قابل استفاده میباشد.
آیا شستوشوی دهان با جوششیرین مفید است؟
بله. ترکیب نصف قاشق چایخوری جوششیرین با آب گرم و شستوشوی ملایم ۲۰–۳۰ ثانیهای باعث کاهش باکتری و التهاب اطراف دندان میشود.
آیا استفاده از چای کیسهای نعناع یا سیاه برای دندان درد مفید است؟
قرار دادن کیسه چای نعناع یا سیاه (خنک) روی دندان دردناک، اثر ضدالتهابی و بیحسکننده دارد و در تسکین درد نقش مؤثری ایفا میکند.
آیا سیر به درمان سهسوته درد دندان کمک میکند؟
بله. استفاده از حبه سیر لهشده روی محل درد یا مخلوط آن با نمک، اثر ضدباکتری و تسکیندهندهای دارد و یکی از روشهای سنتی مؤثر برای کاهش درد فوری دندان است.
